Giải Kinh tế và pháp luật lớp 10, bài 1: Các hoạt động kinh tế cơ bản trong đời sống xã hội

Mở đầu trang 6: Em hãy kể tên một hoạt động kinh tế đang diễn ra trong đời sống hàng ngày và chia sẻ vai trò của hoạt động này đối với đời sống xã hội?
Trả lời:
- Hoạt động sản xuất thực phẩm đóng hộp, sử dụng nguyên liệu đã qua chế biến kết hợp với các đường truyền máy móc và trí óc con người để tạo ra các sản phẩm hữu hình là các hộp thực phẩm được bày bán trong các chuỗi cửa hàng, siêu thị,…
- Hoạt động này sẽ giải quyết một phần các vấn đề liên quan đến nhu cầu thực phẩm chế biến sẵn, ăn liền của xã hội.
 

Câu hỏi trang 7: Em hãy mô tả nội dung hoạt động sản xuất trong các hình ảnh và cho biết hoạt động đó có đóng góp gì cho đời sống xã hội?

Trả lời:
- Ở hình 1 là hoạt động sản xuất xe ô tô, những người thợ đang lắp khung xe. Hoạt động này đã đáp ứng nhu cầu của đời sống xã hội liên quan đến các hoạt động di chuyển, đi lại của người dân.
- Ở hình 2 là hoạt động sản xuất lúa, những người nông dân đang thu hoạch lúa trên cánh đồng. Hoạt động này đã đáp ứng nhu cầu của đời sống xã hội liên quan đến các nhu cầu thực phẩm của người dân.
 

Câu hỏi trang 7: Ban giám đốc X đã có quyết định phân bổ nguồn lực sản xuất và phân chia kết quả sản xuất như thế nào? Quyết định này mang lại kết quả gì cho doanh nghiệp và người lao động?
Trả lời:
Ban Giám đốc đã quyết định thu hẹp sản xuất một số sản phẩm có mức tiêu thụ chậm, tập trung nguồn lực như máy móc, nguyên liệu, nhân công.... 
Kinh doanh thành công, doanh thu và lợi nhuận tăng lên rõ rệt nên công ty có điều kiện tăng thêm thu nhập cho cán bộ vả nhân viên. Công ty còn quy định mức thưởng xứng đáng với sự đóng góp của mỗi cá nhân nên ai cũng phắn khởi, có thêm động lực để thi đua lao động sản xuất.

Câu hỏi trang 8: Trong thông tin trên, người dân xã Cán Cấu đến chợ để làm gì? Việc duy trì hoạt động trao đổi ở chợ Cán Cấu có vai trò gì đối với đời sống của người dân nơi đây?
Trả lời:
- Người dân xã Cán Cấu đến chợ để tham gia các hoạt động trao đổi, mua bán (bán những sản phẩm mình có và mua những thứ cần thiết cho sinh hoạt và sản xuất).
- Việc duy trì hoạt động trao đổi ở chợ Cán Cấu đã làm cầu nối giữa người sản xuất và người tiêu dùng. Phân phối sẽ thúc đẩy sản xuất phát triển và trao đổi giúp người sản xuất và người mua hàng cùng có lợi.
 

Câu hỏi trang 9: 

1/ Các nhân vật trong hai bức tranh trên sử dụng sản phẩm gạo với mục đích gì?
2/ Dịch bệnh COVID-19 khiến hoạt động tiêu dùng thay đổi như thế nào? Những thay đổi của hoạt động tiêu dùng có tác động gì đến đời sống xã hội?
Trả lời:
1/ Làm thực phẩm thiết yếu trong ăn uống, phục vụ nhu cầu đời sống hằng ngày
2/ Dịch bệnh COVID-19 khiến hoạt động tiêu dùng bị đình trệ, người mua khó tiếp cận những nơi bán hàng để thực hiện hoạt động mua bán, trao đổi khiến cho hàng hóa khó tiêu thụ. Khi tiêu dùng bị đình trệ cũng ảnh hưởng tới việc sản xuất hàng hóa.
 

Luyện tập 1 trang 9: Em hãy đọc các trường hợp sau để trả lời câu hỏi:
a. Thực hiện sản xuất xanh, giảm thiểu ô nhiễm và phát thải khí nhà kính hướng tới phát triển bền vững không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam hoà vào dòng chảy quốc tế mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Doanh nghiệp sẽ áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng như: sử dụng các nguyên vật liệu, phương tiện tiêu thụ ít điện năng, điện mặt trời,... từ đó tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tăng lợi thế cạnh tranh, có cơ hội bước chân vào những thị trường "khó tinh" khi tạo ra được những sản phẩm "xanh", thân thiện với môi trường.
1/ Em hiểu thế nào là sản xuất xanh?
2/ Việc thực hiện sản xuất xanh sẽ mang lại lợi ích gì cho doanh nghiệp và xã hội?

b. Nền kinh tế đang suy thoái, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn nên phải thu hẹp sản xuất, kéo theo nhiều lao động mắt việc làm. Doanh nghiệp Y chọn giải pháp thương lượng với người lao động cũng chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, mỗi người chỉ đi làm nửa thời gian và hưởng mức lương bán thời gian, sau khi sản xuất n định sẽ được hưởng đầy đủ mức lương.
Giải pháp điều chỉnh hoạt động phân phối thu nhập của doanh nghiệp Y mang lại lại ích gì cho doanh nghiệp và người lao động ?

c. Bán hàng trực tuyến là một hình thức kinh doanh được nhiều bạn trẻ thử sức vì không tốn chi phi thuê mặt bằng, nguồn nhân lực, có thể cạnh tranh với các cửa hàng khác, mang lại nguồn thu nhập hằng tháng thông qua sử dụng các công cụ truyền thống để quảng cáo các sản phẩm của mình. Người tiêu dùng ngày càng thích sử dụng hình thức mua sắm trực tuyến này vì có nhiều tiện lợi. Tuy nhiên, hình thức bán hàng này cũng tiềm ân một vài nhược điểm như: mất thời gian chờ đợi hàng hoá đến tay, sản phẩm nhận được nhiều khi không đúng với quảng cáo,...
1/ Em hãy cho biết bán hàng trực tuyến thuộc loại hoạt động kinh tế nào? Hình thức bán hàng này có tác động tích cực, tiêu cực đến đời sống xã hội như thế nào?
2/ Theo em, có biện pháp nào hạn chế tác động tiêu cực của hình thức bán hàng trực tuyến.

d. Hiện nay, việc tiêu dùng các sản phẩm được sản xuất từ nhựa ngày càng trở nên phố biến. Số lượng bao bì nhựa, túi nilon, ống hút nhựa.... sử dụng ngày càng gia tăng dẫn đến lượng rác thải cũng tăng dần theo từng năm.
1. Theo em, hoạt động tiêu dùng nêu trên có ảnh hướng gì đến đời sống xã hội?
2. Hãy đề xuất biện pháp đề khắc phục hạn chế. 
Trả lời:
a. 
- 1/ Sản xuất xanh là quy trình sản xuất từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm đầu ra đều thân thiện với môi trường và không gây nguy hại cho con người.
- 2/ Lợi ích khi thực hiện sản xuất xanh đối với doanh nghiệp và xã hội:
+ Thứ nhất, khi các doanh nghiệp áp dụng đồng thời các biện pháp xanh như: sử dụng các nguyên vật liệu, phương tiện tiêu thụ ít điện năng, điện mặt trời,… sẽ cho phép các doanh nghiệp giảm chi phí hàng năm, giảm giá thành sản phẩm tạo nên lợi thế cạnh tranh, có cơ hội bước vào các thị trường “khó tính”.
+ Thứ hai, việc thực hiện sản xuất xanh sẽ cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng chất lượng cuộc sống.

b.
Giúp Cty giữ được nguồn lao động cố định, vẫn hoạt động sản xuất như bình thường, cty vẫn có khả năng đáp ứng được nguồn sản phẩm mọi thời điểm

c.
- 1/ Bán hàng trực tuyến là loại hoạt động phân phối – trao đổi. Hình thức bán hàng này đem lại nhiều lợi ích cho người mua: không tốn thời gian đi lại, dễ dàng tiếp cận nhiều cửa hàng, cơ hội lựa chọn nhiều hơn,…Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có nhiều nhược điểm: mất thời gian chờ đợi, sản phẩm nhiều khi không đúng quảng cáo, dễ bị lừa đảo,…
- 2/ Đầu tiên, người mua hàng phải có sự hiểu biết về của hàng và mặt hàng mình muốn mua, nên kiểm tra hàng trước khi trả tiền,… Chính quyền cũng phải tham gia trong việc phòng chống hàng nhái, hàng giả, làm mạnh tay đối với những thành phần lừa đảo qua hình thức bán hàng trực tuyến,…

d.
1. Hoạt động tiêu dùng trên sẽ làm ảnh hưởng đến môi trường sống. Bao bì nhựa, túi nilon, ống hút nhựa,… đều là sản phẩm khó phân hủy, phải mất một quãng thời gian rất lâu để có thể phân hủy hoàn toàn. Nếu số lượng nilon, đồ nhựa lẫn vào trong đất sẽ dẫn tới hiện tượng xói mòn đất, gây sạc lở,…
20 Hạn chế tối đa việc sử dụng bao bìa nhựa, nilon...thay vào đó nên dùng các loại màn bọc thực phẩm bằng giấy hoặc những vẫn liệu dễ phân hủy không gây ô nhiễm môi trường....

Luyện tập 2 trang 10: Em hãy đưa ra lời khuyên cho các nhân vật trong tình huống sau đây:
a. Chị H có ý định sẽ mở một xưởng sản xuất thời trang, làm giả sản phẩm của một số thương hiệu nổi tiếng đang được người tiêu dùng ưa chuộng.
Theo em, chị H có nên thực hiện dự định này không? Vì sao?
b. Bố mẹ N có ý định mở một quán trò chơi điện tử trực tuyến ngay gần cổng một trường  trung học phổ thông với mong muốn sề thu hút được đói tượng khách hàng là các bạn học sinh.
Nếu là N. em sẽ nói gì với bố mẹ trong hoạt động kinh doanh này
Trả lời:
a. Theo em, chị H có không nên thực hiện dự định này. Vì như vậy sẽ vừa ảnh hưởng đến giá trị của sản phẩm hàng thật, mà lại làm mất uy tin của cửa hàng ảnh hưởng, người dân sẽ không tin tưởng vào thương hiệu của cửa hàng nữa khi đã phát hiện bán hàng giả.
b. Nếu là N, em sẽ khuyên bố mẹ không nên mở loại hình kinh doanh này trước của trường học, bởi vì có thể sẽ thu hút các bạn học sinh trốn học để ra ngoài chơi, ảnh hưởng đến công tác giáo dục của nhà trường, ảnh hưởng đến con đường học vấn của cá bạn học sinh ấy, sẽ khiến các bạn học sinh trượt dài trên con đường học tập và dễ dàng rơi vào tệ nạn xã hội, trở thành gánh nặng cho gia đình và cho xã hội.

Luyện tập 3 trang 10: Em hãy cùng các bạn đóng vai “Táo quân chầu trời” theo các gợi ý sau:
- Xây dựng kịch bản với bối cảnh các Táo sản xuất; táo phân phối; táo trao đổi và táo tiêu dùng lên báo cáo cách hoạt động kinh tế với Ngọc hoàng. Từng vai táo khẳng định lĩnh vực mình phụ trách có những đóng góp trong đời sống xã hội.
- Phân công vai diễn và thể hiện tiểu phẩm trước lớp.
Trả lời:
Học sinh viết kịch bản, trong đó lưu ý vai trò của các Táo:
+ Táo sản xuất: hoạt động sản xuất đóng vai trò là hoạt động cơ bản nhất trong các hoạt động của con người, quyết định đến các hoạt động phân phối, trao đổi, tiêu dùng
+ Táo phân phối: hoạt động phân phối thúc đẩy sản xuất phát triển nếu quan hệ phân phối phù hợp đồng thời có thể kìm hãm sản xuất và tiêu dùng khi nó không phù hợp
+ Táo trao đổi: hoạt động trao đổi giúp người sản xuất bản được hàng, duy trì và phát triển được hoạt động sản xuất và người tiêu dùng mua được thủ minh cân, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng
+ Táo tiêu dùng: tiêu dùng được coi là mục đích của sản xuất, ví như đơn đặt hàng của xã hội đối với sản xuất.
 

Vận dụng 1 trang 10: Em hãy cùng các bạn trong nhóm xây dựng ý tưởng kinh doanh trực tuyến một mặt hàng nào đó.
Trả lời:
- Trước khi lên mô hình kinh doanh, cần trả lời được 3 câu hỏi:
+ Bán cái gì?
+ Bán cho ai?
+ Bán ở đâu?
- Sau khi đã trả lời được các câu hỏi trên, cần phải tiếp tục trả lời các câu hỏi như:
+ Bán như thế nào?
+ Làm thế nào để tiếp cận người dùng?
+ Các yếu tố thúc đẩy sự mua hàng của người tiêu dùng?…

Vận dụng 2 trang 10: Em hãy vẽ tranh cổ động cho hoạt động “tiêu dùng xanh” và chia sẻ nội dung, ý nghĩa của bức tranh với thầy cô và các bạn.
Trả lời: