Phân tích ngắn gọn những ý chính của đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió

1. Mở bài
– Giới thiệu ngắn tác giả Xéc-van-tét và tác phẩm Đôn-Ki-hô-tê.
– Đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió” nói lên sự ngông cuồng của Đôn Ki-hô-tê đồng thời nói lên sự tương phản giữa hai thầy trò họ. Họ có những điểm chênh lệch khập khiễng, nhưng lại có ý nghĩa bổ sung cho nhau để hoàn thiện hình ảnh một con người anh hùng, thượng võ, sẵn sàng xả thân dẹp nỗi bất bình trong xã hội. Nhưng mặt chủ yếu tác giả chế nhạo đả kích loại tiểu thuyết hiệp sĩ nhảm nhí, hoang đường xuất hiện dưới bầu trời châu Âu thời cổ.

2. Thân bài:
a. Chân dung hai nhân vật chính
– Về nguồn gốc, Đôn-Ki-hô-tê là một nhà quý tộc nghèo, vì quá say mê giang hồ. Còn Xan-chô Pan-xa vốn là một nông dân cục mịch làm theo giám mã cho nhà quý tộc.
– Về hình dáng nhân vật và vật cưỡi, nếu Đôn Ki-hô-tê gầy guộc và cao lênh khênh, cưỡi con ngựa còm mà chàng gọi là chiến mã Rô-xi-na-tê thì Xan-chô Pan-xa béo lùn, cưỡi một con lừa.
b. Suy nghĩ, hành động và ngôn ngữ của hai nhân vật.
– Suy nghĩ và hành động của hai nhân vật khi gặp những chiếc cối xay gió:
+ Đôn Ki-hô-tê cho rằng những chiếc cối xay gió là những tên khổng lồ hung tợn, có những cánh tay dài, có cái tới gần hai dặm.
+ Xan-chô Pan-xa hiểu biết đúng đắn về sự vật, nói cho ông chủ biết đó là những cối xay gió và giải thích các bộ phận, cách vận hành: cái vật trông giống những cánh tay là cánh quạt, khi có gió chúng sẽ quay tròn làm chuyển động cối đá bên trong.
+ Bất chấp lời can ngăn của Xan-chô Pan-xa, nhà hiệp sĩ chẳng buồn quan sát, thúc ngựa phi thẳng tới cối xay gió gần nhất… đâm mũi giáo vào chiếc cối đang có cánh quạt đang xoay để cuối cùng cả người lẫn ngựa ngã chồng kềnh ra đất.
Đôn Ki-hô-tê lại tiếp tục lí giải rằng do thâm thù, lão pháp sưu Phơ-ra-xton đã biến những tên khổng lồ này thành những cối xay gió để tước của ta phần vinh quang chiến thắng.
– Quan niệm của mỗi người trước nỗi nguy nan đau đớn:
+ Đôn Ki-hô-tê dù đã bị ngã như trời giáng, vẫn không kêu đau vì các hiệp sĩ giang hồ có bị thương cũng không được rên rỉ, dù có bị thủng ruột đi chăng nữa.
+ Xan-chô Pan-xa cho rằng bị đau phải được rên la, chỉ cần bị gai đâm là phải kêu ngay.
– Việc ăn, việc ngủ:

+ Đôn Ki-hô-tê bắt chước các hiệp sĩ giang hồ, tỏ ra không quan tâm đến việc ăn, ngủ. Chàng thức cả đêm để nghĩ tới người yêu. Chàng cũng không ăn sáng vì nghĩ đến người yêu cũng đủ no rồi.
+ Trái lại, Xan-chô Pan-xa ăn uống thoải mái, rượu tu một hơi ngon lành và sau khi no say, làm một giấc đến sáng.
– Cách ăn nói:
+ Ngôn ngữ của Đôn Ki-hô-tê đầy vẻ cao ngạo (quét sạch cái giống xấu xa khỏi trái đất), tiêm nhiễm giọng điệu kiếm hiệp (có ta là hiệp sĩ một thương một mã đọ sức với bọn ngươi đây… ta sẽ lập những chiến công phi thường), ra vẻ anh hùng (có bị thương cũng không được rên rỉ…).
+ Lời lẽ của Xan-chô Pan-xa tuy trang trọng, (xin ngài hãy coi chừng… nếu vậy tôi không dám có ý kiến) nhưng không kém phần trào lộng (trừ phi kẻ nào có đầu óc cũng quay cuồng như cái cối xay vậy).
c. Tính cách của hai nhân vật.
Bài văn nêu bật những nét tính cách tương phản giữa chàng hiệp sĩ và người giám mã. Suy nghĩ và hành động của Đôn Ki-hô-tê tuy điên rồ nhưng vẫn có điểm đáng mến là xả thân vì hành động rất thực tế và có lợi cho bản thân.
Sự tương phản giữa tính cách hai nhân vật đã bổ sung nhau, làm cho bức tranh miêu tả vừa hài hước, vừa gây ấn tượng sâu sắc, thú vị cho người đọc.

3. Kết bài:
Đằng sau những câu văn, dòng chữ của đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió”, chúng ta luôn bắt gặp nụ cười hóm hỉnh của tác giả. Nhưng đằng sau nụ cười chế giễu lại là sự đề cao của nhà văn đối với nhân vật Đôn Ki-hô-tê về một tình yêu tự do, bình đẳng, sống thiết thực yêu đời, có tính nhân vật trong một chừng mực nhất định.
 

Xéc-van-téc nhà văn nổi tiếng người Tây Ban Nha. Khi nhắc đến ông ta không thể không nhắc đến tác phẩm nổi tiếng nhất trong văn nghiệp của ông là Đôn-ki-hô-tê. Đây là cuốn tiểu thuyết đồ sộ, một trong những tác phẩm vĩ đại nhất của thời đại phục hưng. Đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió được rút ra từ phần II của cuốn tiểu thuyết này thể hiện tư tưởng của tác giả cũng như thành công nghệ thuật của tác phẩm.

Tuy đoạn trích có nhan đề Đánh nhau với cối xay gió nhưng chủ yếu tập trung làm nổi bật sự đối lập của hai nhân vật là Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô-pan-xa.

Trước hết về nhân vật Đôn-ki-hô-tê, đây là một nhà hiệp sĩ dũng cảm, có khát vọng, có lí tưởng cao cả nhưng lỗi thời, sống trong hoang tưởng. Đôn-ki-hô-tê đọc quá nhiều truyện hiệp sĩ nên muốn trở thành hiệp sĩ như trong truyện để đi cứu giúp mọi người. Thân hình lão gầy gò, cao lênh khênh, bên cạnh là con ngựa còm, Đôn-ki-hô-tê tìm được bộ đồ giáp cũ của tổ tiên để lại, đánh cọ sạch sẽ để trang bị cho bản thân trên hành trình lang thang làm hiệp sĩ.

Khi Đôn-ki-hô-tê nhìn thấy cối xay gió trên cánh đồng ông ta lập tức nghĩ đó là bọn “khổng lồ ghê gớm”. Là một người hiệp sĩ, mang trong mình lí tưởng cứu giúp mọi người, ngay lập tức Đôn-ki-hô-tên nghĩ đến việc tiêu diệt những kẻ độc ác “quét sạch cái giống xấu xa này khỏi mặt đất”. Là người dũng cảm, nghĩa hiệp Đôn-ki-hô-tê nhạo báng sự nhút nhát của Xan-chô và bất chấp nguy hiểm, quyết đấu với những tên khổng lồ. Cũng bởi vì hoang tưởng nên Đôn-ki-hô-tê giao tranh điên cuồng, lao vào những chiếc cối xay gió và sức của một người gầy gò không thể địch lại những cánh quạt khổng lồ, cuối cùng cả người và ngựa đều bị hất văng ra xa. Mặc dù bại trận, nhưng Đôn-ki-hô-tê vẫn không tỉnh ngộ, không nhìn ra sự thật, và cho rằng sự thất bại của bản thân là do lão pháp sư đã biến những tên khổng lồ thành cối xay gió để cướp đi niềm vinh quang của mình. Sau cuộc giao tranh với cối xay gió, Đôn-ki-hô-tê không hề đau đớn, kêu than ông không thiết ăn uống mà chỉ nghĩ đến tình nương của mình. Ở nhân vật Đôn-ki-hô-tê có những biểu hiện tốt đẹp như tinh thần nghĩa hiệp chống lại cái ác, lòng dũng cảm, trọng danh dự, … nhưng do ảnh hưởng quá nghiêm trọng của truyện kiếm hiệp nên thành hoang tưởng, nực cười, đáng trách.

Xan-chô Pan-xa lại là hình ảnh hoàn toàn đối lập với Đôn-ki-hô-tê, ông có đầu óc thực tế đến thực dụng. Xan-chô Pan-xa vốn là một nông dân, nhận làm giám mã cho Đôn-ki-hô-tê với hi vọng sau này khi chủ nhân thành công mình cũng sẽ được hưởng thành quả. Xan-chô Pan-xa cưỡi trên mình con ngựa béo lùn giống như vóc dáng của ông, bên cạnh lúc nào cũng mang theo bình rượu và cái túi hai ngăn chứa đầy thức ăn ngon. Xan-chô Pan-xa là một người tỉnh táo, nếu như chủ mộng mị cho rằng đó là những tên khổng lồ thì ông nhận ra ngay đó chỉ đơn thuần là những chiếc cối xay gió. Mặc cho Đôn-ki-hô-tê yêu cầu, mỉa mai buộc giao chiến, Xan-chô Pan-xa nhất quyết không đi. Sự nhút nhát của Xan-chô Pan-xa đến mức gần như là hèn nhát, như chính cách mà bác thừa nhận: “chỉ cần hơi đau một chút là tôi rên rỉ ngay”. Sau cuộc đánh nhau với cối xay gió, Đôn-ki-hô-tê ngồi đó không ăn gì chỉ cần nghĩ đến tình nương là no thì Xan-chô Pan-xa lại chỉ quan tâm đến chuyện ăn và ngủ. Đến đây tính cách hồn nhiên, chất phác đến độ thô kệch của bác giám mã càng bộc lộ rõ hơn nữa: “Xan-chô ngồi lại cho thật thoải mái trên lưng lừa, lôi các thứ ở trong cái túi hai ngăn ra, vừa đi theo chủ vừa ung dung đánh chén, thỉnh thoảng lại tu bầu rượu một cách ngon lành”, sau đó bác đánh liền một mạch đến sáng. Xan-chô Pan-xa là một người luôn luôn tỉnh táo, nhìn nhận xem xét sự vật hiện tượng như nó vốn có, nhưng y chỉ luôn chú trọng đến bản thân mà không quan tâm đến lợi ích của những người xung quanh.

Để xây dựng thành công hai nhận vật tác giả đã vận dụng một cách xuất sắc nghệ thuật tương phản đối lập để làm nổi bật sự khác biệt giữa hai nhân vật cả về ngoại hình và tính cách. Giọng điệu phê phán, hài hước nhẹ nhàng mà thâm thúy.

Đoạn trích đã xây dựng lên cặp nhân vật tương phản bất hủ trong văn học thế giới: Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô bên cạnh những mặt tốt, còn có những mặt hạn chế, hai nhân vật bổ sung cho nhau. Qua đoạn trích tác giả đã chế giễu tàn dư lí tưởng hiệp sĩ lỗi thời, phê phán thị hiếu tầm thường, thực dụng, bày tỏ khát vọng hướng đến những giá trị nhân văn cao cả.
 

Nhắc đến Tây Ban Nha, chúng ta không chỉ nhắc tới xứ sở của những đấu trường bò tót mà còn nhớ tới những tiểu thuyết kiếm hiệp. Tiêu biểu cho thể loại kiếm hiệp là tác phẩm "Đôn Ki-hô-tê" của nhà văn Xéc-van-tét mà đoạn trích "Đánh nhau với cối xay gió" là một đoạn trích để lại nhiều ấn tượng đối với độc giả mọi thế hệ.

Đôn Ki-hô-tê có tên thật là Ki-ha-đa - một lão quý tộc nghèo ôm mộng trở thành hiệp sĩ vì quá say mê truyện kiếm hiệp. Lão đã thực hiện hành trình của mình bằng việc lục tìm những đồ binh giáp han gỉ của tổ tiên để lại, tự phong cho mình là hiệp sĩ Đôn Ki-hô-tê xứ Man-cha và phong cho con "ngựa còm" là chiến mã Rô-xi-nan-tê. Không chỉ vậy, lão còn phong cho người phụ nữ mình thầm yêu ngày xưa là công nương Đuyn-xi-nê-a và song hành cùng với lão trong cuộc hành trình này là giám mã Xan-chô Pan-xa. Nội dung đoạn trích kể về việc Đôn Ki-hô-tê nhìn thấy những chiếc cối xay gió nhưng lại tưởng đó là những tên khổng lồ liền xông đến giao chiến. Giám mã Xan-chô Pan-xa hết lòng ngăn cản nhưng Đôn Ki-hô-tê cứ lao thẳng đến để đánh nhau với chúng. Kết quả là lão nhận lấy thất bại, cả người và ngựa của Đôn Ki-hô-tê bị văng ra xa.

Với thân hình của một người khoảng năm mươi tuổi cao, gầy, Đôn Ki-hô-tê cưỡi trên lưng con "ngựa còm" đi khắp nơi để tiêu diệt cái ác và giúp đỡ những con người lương thiện. Sự say mê truyện kiếm hiệp khiến lão trở nên mù quáng đến nỗi tưởng rằng ba bốn chục chiếc cối xay gió giữa đồng là "ba bốn chục tên khổng lồ ghê gớm" và cho rằng "đây là một cuộc chiến đấu chính đáng, và quét sạch cái giống xấu xa này khỏi mặt đất là phụng sự Chúa đấy". Lão còn nghĩ rằng mình sẽ trở nên giàu có khi thu được những chiến lợi phẩm từ những gã khổng lồ. Khi Xan-chô Pan-xa nói rằng đó là những chiếc cối xay gió thì Đôn Ki-hô-tê gạt phăng ý kiến đó và cho rằng Xan-chô Pan-xa "chẳng thành thạo gì về những chuyện phiêu lưu". Những tên khổng lồ mà lão nhìn thấy có cánh tay "dài ngoẵng, có đứa, cánh tay dài tới hai dặm" trong khi sự thật đó chỉ là những cánh quạt, "khi có gió thổi chúng sẽ làm chuyển động cối đá bên trong".

Bỏ ngoài tai những lời can ngăn của giám mã Xan-chô Pan-xa, Đôn Ki-hô-tê bất chấp tất cả lao đến giao chiến với những chiếc cối xay gió với lời thét lớn: "Chớ có chạy trốn, lũ hèn mạt nhát gan kia, bởi duy nhất chỉ có một hiệp sĩ tấn công bọn mi đây". Trước cuộc giao chiến không cân sức này, Đôn Ki-hô-tê không quên nhớ đến người tình nương Đuyn-xi-nê-a và cầu mong nàng cứu giúp trong lúc nguy nan. Lão "lấy khiên che kín thân, tay lăm lăm ngọn giáo, lão thúc con Rô-xi-nan-tê phi thẳng tới chiếc cối xay gió gần nhất ở trước mặt, và đâm mũi giáo vào cánh quạt". Kết cục là "gió làm cánh quạt quay tít khiến ngọn giáo gãy tan tành, kéo theo cả ngựa và người ngã văng ra xa". Mặc dù thân thể đau đớn nhưng lão không thiết đến ăn uống, nghỉ ngơi mà lại bắt chước những hiệp sĩ suốt đêm không ngủ để nghĩ tới tình nương vì "nghĩ đến người yêu cũng đủ no rồi". Lão không kêu đau vì học theo các hiệp sĩ giang hồ "có bị thương thế nào cũng không được rên rỉ, dù xổ cả gan ruột ra ngoài". Ngay cả trong những giây phút đau đớn sau cuộc chiến lão vẫn hoang tưởng, lãng mạn nghĩ về người tình nương để lấy lại tinh thần. Đôn Ki-hô-tê sống có mục đích, có lí tưởng nhưng lí tưởng chính nghĩa ấy lại được thực hiện bằng những hành động ảo tưởng thậm chí là điên rồ. Lão là người có lí tưởng lớn lao nhưng lại mê muội, không ý thức được hành động của mình.

Đồng hành cùng Đôn Ki-hô-tê là Xan-chô Pan-xa - một bác nông dân có thân hình béo, lùn đi theo làm giám mã cho Đôn Ki-hô-tê. Xan-chô Pan-xa có đủ tỉnh táo để nhận ra phía đằng xa là những chiếc cối xay gió chứ không phải những gã khổng lồ mà người chủ của mình trông thấy. Xan-chô Pan-xa đã ra sức khuyên ngăn nhưng lại không nhận được sự đồng tình của Đôn Ki-hô-tê. Xan-chô cho rằng chỉ "những kẻ đầu óc quay cuồng như cối xay" mới cho rằng những chiếc cối xay là những tên khổng lồ xấu xa. Đây là nhân vật thích ăn uống và chè chén: "Được phép, Xan-chô ngồi lại cho thật thoải mái trên lưng lừa, lôi các thứ ở trong cái túi hai ngăn ra, vừa đi theo chủ vừa ung dung đánh chén, thỉnh thoảng lại tu bầu rượu một cách ngon lành khiến tay chủ quán rượu dễ thương nhất ở Ma-la-ga cũng phải phát ghen". Chính vì vậy mà Xan-chô thấy "cái nghề đi tìm kiếm chuyện phiêu lưu này dù có nguy hiểm đến đâu cũng chẳng vất vả gì mà lại thoải mái nữa là khác". Xan-chô coi trọng bản thân và những nhu cầu của bản thân hơn bất cứ thứ gì. Khác với Đôn Ki-hô-tê, Xan-chô chỉ cần bị đau một chút là rên rỉ, kêu la. Trong khi Đôn Ki-hô-tê mơ tưởng về nàng tình nương của mình thì bác ngủ một mạch vì "dạ dày no căng toàn là rượu thịt", tỉnh dậy thấy buồn rầu vì bầu rượu đã nhẹ hơn tối hôm trước. Bác lo lắng vì trên đoạn đường phiêu lưu này không biết đào đâu ra rượu để đổ vào cho đầy. Xan-chô là con người thực dụng nhưng rất tỉnh táo và luôn tin vào những gì mình nhìn thấy.

Xéc-van-tét đã xây dựng nên cặp nhân vật có ngoại hình và tính cách đối lập. Cuộc giao chiến giữa Đôn Ki-hô-tê và cối xay gió được tác giả tái hiện bằng vài chi tiết tiêu biểu nhưng cũng đủ khiến bạn đọc thấy được sự ngớ ngẩn, mê muội của một con người say mê truyện kiếm hiệp. Đoạn trích "Đánh nhau với cối xay gió" đã thể hiện được tài năng của Xéc-van-tét, nhân vật của ông không chỉ có được những điểm tốt mà còn tồn tại cả những điểm đáng chê trách.​​​​​