Câu 1 - Trang 60 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Giới thiệu ngắn gọn một truyện kể hoặc một bộ phim có nhân vật trẻ em gây ấn tượng với em.
Trả lời:
Bộ phim hoạt hình Doraemon: kể về cuộc sống hằng ngày của Doraemon với bạn thân của mình là Nobita, cùng những bạn nhỏ khác như Chaien, Xuka… Với những đoạn phim ngắn thú vị và hấp dẫn.
Câu chuyện cổ tích Em bé thông minh: kể về cậu bé tuy còn nhỏ nhưng rất thông minh, có thể vượt qua những thử thách khó khăn do viên quan, nhà vua và cả sứ giả nước làng giềng đưa ra.
Câu 2 - Trang 60 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Chia sẻ một vài cảm nhận của em về nhân vật đó.
Trả lời:
Cảm nhận về nhân vật Nobita: Em rất quý mến nhân vật này. Tuy cậu bé rất nhát gan, lại hậu đậu, nhưng lại có một trái tim dũng cảm, một tâm hồn trong sáng tràn đầy tình yêu thương. Cậu luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác và tha thứ cho những lần bắt nạt của bạn bè khi họ biết hối lỗi. Đó là một tấm lòng thật đáng quý.
Cảm nhận về nhân vật em bé thông minh: Em rất yêu thích và ngưỡng mộ nhân vật này. Tuy còn rất nhỏ lại chỉ là một cậu bé con nhà nông dân, nhưng cậu có vốn hiểu biết và trí thông minh khiến ai cũng phải kinh ngạc. Những vấn đề nan giải, những câu đố hóc búa khiến cả triều đình phải bó tay, thì cậu cũng có thể giải ra thật dễ dàng.
Đọc văn bản
Dự đoán - Trang 61 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Điều gì sẽ đến với cô bé bán diêm trong đêm giao thừa?
Trả lời:
Em dự đoán rằng, cô bé bán diêm sẽ phải chịu cảnh giá rét, đói khát, một mình bơ vơ trong đêm giao thừa, không bán được hàng vì chẳng có ai để tâm đến em.
Theo dõi 1 - Trang 62 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Sau khi bà mất, gia đình cô bé bán diêm rơi vào tình cảnh như thế nào?
Trả lời:
Sau khi bà mất, gia sản của gia đình cô bé bán diêm nhanh chóng tiêu tan hết, tất cả phải rời khỏi ngôi nhà xinh xắn có dây thường xuân bao quanh, để đến chui rúc trong một xó tối tăm, luôn luôn nghe những lời mắng nhiếc và chửi rủa.
Theo dõi 2 - Trang 62 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Mỗi lần quẹt diêm cô bé bán diêm nhìn thấy những hình ảnh gì? Đó là thực hay mơ?
Trả lời:
- Mỗi lần quẹt diêm cô bé nhìn thấy những hình ảnh sau:
Lần quẹt diêm thứ nhất: nhìn thấy lò sưởi ấm áp
Lần quẹt diên thứ hai: nhìn thấy bàn ăn đẹp đẽ với con nghỗng quay ngon lành
Lần quẹt diêm thứ ba: nhìn thấy cây thông noel to lớn và lộng lẫy
Lần quẹt diêm thứ tư: nhìn thấy người bà đã mất
- Những hình ảnh mà cô bé nhìn thấy chỉ là mơ.
Đối chiếu - Trang 64 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Điều xảy ra với cô bé bán diêm có giống như dự đoán của em không?
Trả lời:
HS đối chiếu với những gì mình đã dự đoán để trả lời câu hỏi này.
Theo dõi 3 - Trang 64 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Có những hình ảnh trái ngược nào trong quang cảnh ngày năm mới?
Trả lời:
Hình ảnh mọi người vui vẻ ra đường đón năm mới >< Hình ảnh cô bé bán diêm đã chết ở trong góc tường lạnh lẽo.
Trả lời câu hỏi
Câu 1 - Trang 65 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Truyện Cô bé bán diêm được kể bằng lời kể của người kể chuyện ngôi thứ mấy?
Trả lời:
Cô Bé Bán Diêm là câu chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ở ngôi thứ ba.
Câu 2 - Trang 65 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Cô bé bán diêm phải ở ngoài đường phố trong một đêm như thế nào? Vì sao cô bé không dám trở về nhà?
Trả lời:
Cô bé bán diêm phải ở ngoài đường phố trong đêm giáng sinh - cái thời điểm đáng ra cô bé phải được ở nhà ăn bữa cơm sum vầy bên gia đình để đón chào năm - bởi vì cô bé sợ không mang được một đồng xu nào về sẽ bị cha em đánh đập, chửi bới.
Câu 3 - Trang 65 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Nêu các chi tiết miêu tả ngoại hình của cô bé bán diêm. Những chi tiết đó giúp em hình dung như thế nào về cuộc sống của nhân vật?
Trả lời:
Những chi tiết miêu tả ngoại hình của cô bé bán diêm là:
“Một em gái nhỏ đầu trần, chân đi đất, đang dò dẫm trong đêm tối”
“Thế rồi em phải đi đất, chân em đỏ ửng lên, rồi tím bầm lại vì rét”
“Chiếc tạp dề cũ kĩ của em đựng đầy diêm và tay em còn cầm thêm một bao”
“Bông tuyết bám đầy trên mái tóc dài xõa thành từng búp trên lưng em”
Những chi tiết trên đã giúp em phần nào hình dung được cuộc sống của cô bé bán diêm:
Cô bé bán diêm là một cô bé đáng thương với số phận bất hạnh. Ở lứa tuổi của em đáng ra phải được chăm sóc, yêu thương và bảo bọc từ gia đình, nhất là trong cái thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, nhà nhà người người quây quần bên mâm cơm sum vầy như thế này. Nhưng em lại phải chịu đựng sự thờ ơ, vô tâm và lạnh lùng từ những người xung quanh và từ chính gia đình em. Hoàn cảnh đáng thương của cô bé khiến cho người đọc trào dâng một cảm giác xót xa và đồng cảm.
Câu 4 - Trang 65 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Những hình ảnh xuất hiện sau mỗi lần quẹt diêm thể hiện những ước mong nào của cô bé bán diêm? Theo em, có thể thay đổi trình tự xuất hiện của các hình ảnh đó không?
Trả lời:
Mỗi lần quẹt que diêm, cô bé bán diêm lại được sống trong thế giới mộng ảo đầy hạnh phúc, thoát khỏi hiện thực tăm tối khốc liệt. Đồng thời, từng hình ảnh mà cô bé tưởng tượng mỗi lần quẹt diêm đều ứng với những gì cô bé đang ao ước:
- Lần thứ nhất quẹt diêm: cô bé nhìn thấy lò sưởi (khao khát được sưởi ấm trong đêm giao thừa giá lạnh)
- Lần thứ hai quẹt diêm: cô bé nhìn thấy một bạn ăn thịt soạn (khao khát được ăn uống, sum vầy bên mâm cơm vì em đang đói lả đi giữa hiện thực tàn khốc).
- Lần thứ ba quẹt diêm: cô bé tưởng tượng ra hình ảnh của một cây thông Noel (khao khát mái ấm gia đình hạnh phúc vì em đang lẻ loi một mình trên phố lạnh vào đêm giáng sinh)
- Lần thứ tư quẹt diêm: Cô bé nhìn thấy người bà mà em yêu thương nhất (khao khát có tình thương và chỉ có bà là người yêu thương em nhất trên cuộc đời này)
- Lần cuối cùng quẹt diêm: cô bé quẹt hết số diêm còn lại để được nhìn thấy bà và được đi cùng bà (khao khát được hạnh phúc, được giải thoát khỏi hiện thực tăm tối để đến một thế giới khác mà em mong muốn).
Theo em thứ tự hình ảnh của các lần quẹt diêm trên là vô cùng phù hợp và không thể thay đổi trình tự xuất hiện của các hình ảnh đó. Nó thể hiện tâm hồn ngây thơ trong sáng của em bé. Đồng thời, sau mỗi lần quẹt diêm, ước mơ của em sẽ ngày càng hiện rõ và nâng cao theo cấp bậc từ nhu cầu vật chất (được ăn no, được sưởi ấm) đến nhu cầu về tinh thần (được sum vầy, được yêu thương). Mỗi lần que diêm tắt là mỗi lần thực tế khốc liệt lại trở về với em, làm nổi bật số phận bất hạnh, đáng thương của cô bé.
Câu 5 - Trang 65 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Nêu cảm nhận của em về thái độ của người kể chuyện đối với cô bé bán diêm. Phân tích một vài chi tiết làm cơ sở cho cảm nhận đó.
Trả lời:
Thái độ của người kể chuyện với cô bé bán diêm:
Người kể chuyện thể hiện một tình yêu thương, sự đồng cảm sâu sắc trước số phận bất hạnh của cô bé. Điều này được chứng minh qua một số chi tiết:
Tác giả đã tạo nên cái kết của câu chuyện cô bé được đi cùng bà, được đến thế giới mà cô mơ ước.
Khi tác giả miêu tả cái chết của cô bé, không hề có hình ảnh đau thương, xấu xí hay đáng sợ, mà đó là “một em gái có đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười”.
Chỉ một người giàu lòng nhân ái và tình yêu thương trước số phận bất hạnh của cô bé mới có thể viết nên những dòng văn trên. Qua đó, nhà văn muốn truyền tải một thông điệp đầy ý nghĩa với giá trị nhân đạo sâu sắc, đó là hãy luôn yêu thương, trân trọng trẻ thơ và đem đến cho chúng một cuộc sống hạnh phúc trong tình yêu thương.
Câu 6 - Trang 65 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Đọc lại một số câu văn miêu tả cách ứng xử của người đi đường trước tình cảnh của cô bé bán diêm. Em nghĩ gì về cách ứng xử của họ?
Trả lời:
Một số câu văn miêu tả lại cách ứng xử của người đi đường trước tình cảnh của cô bé bán diêm:
“Khách qua đường đều rảo bước rất nhanh, chẳng ai đoái hoài đến lời chào hàng của em”.
“Mấy người khách qua đường quần áo ấm áp vội vã đi đến những nơi hẹn hò, hoàn toàn lãnh đạm với cảnh nghèo khổ của em bé bán diêm”.
“Mọi người bảo nhau “chắc nó muốn sưởi ấm”.
Đây là thái độ thờ ơ, vô tâm và cách ứng xử lạnh nhạt, thiếu sự đồng cảm cũng như tình yêu thương giữa người với người trong xã hội.
Câu 7 - Trang 65 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Trong truyện, tác gả đã sử dụng nhiều chi tiết, hình ảnh tương phản như: cảnh đoàn tụ của các gia đình đêm giao thừa với tình cảnh đói rét, đơn độc ngoài đường phố của cô bé bán diêm; không khí tươi vui của ngày đầu năm mới với cảnh tượng em bé chết rét nơi xó đường;... Em hãy chỉ ra ý nghĩa, tác dụng của một vài chi tiết, hình ảnh đó.
Trả lời:
Tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh chi tiết tương phản nhằm làm nổi bật sự bất hạnh của em bé, đồng thời thể hiện thái độ lãnh cảm, lạnh lùng và vô tâm của xã hội lúc bấy giờ. Không chỉ thế, những hình ảnh trên còn gieo rắc vào lòng người đọc những niềm đau thương vô hạn, sự cảnh tỉnh về tình người và lời khuyên hãy luôn yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau.
Câu 8 - Trang 66 (Ngữ văn 6 tập 1 sách Kết nối tri thức):
Những câu chuyện cổ tích thường kết thúc có hâu: nhân vật chính được hưởng cuộc sống bình yên, hạnh phúc. Theo em, truyện Cô bé bán diêm có kết thúc giống như vậy không? Vì sao?
Trả lời:
Cái chết của cô bé bán diêm có thể khiến người đọc ám ảnh và cảm thấy đau thương, Nhưng đối với em bé, nếu xét trên phương diện giải phóng số phận con người, đây là một cái kết đẹp. Cái chết của em không hề có cảnh máu me, đáng sợ, mà nó rất đẹp, đẹp cả hình hài lẫn linh hồn. Em ra đi với đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười. Có thể nói, đây không phải là kết thúc, mà là một khởi đầu mới của cô bé bán diêm, khởi đầu cho cuộc sống hạnh phúc được sống bên bà trong tình yêu thương tại một thế giới khác, thế giới mà em mong ước.
Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn khoảng 5-7 câu với nhan đề: Gửi tác giả truyện "Cô bé bán diêm".
Bài tham khảo:
Bài 1:
Gửi tác giả truyện “Cô bé bán diêm”
Kính gửi: Han Cri-xti-an An-đéc-xen - tác giả truyện “Cô bé bán diêm”
Cháu cảm thấy thật may mắn và hạnh phúc khi vô tình được đọc truyện “Cô bé bán diêm” của ông. Câu chuyện mà ông viết thật buồn nhưng cũng thật đẹp. Nó giúp cháu có thêm được nhiều chiêm nghiệm mới trong cuộc sống. Cháu mong rằng sẽ không có trẻ em nào phải sống cuộc đời bất hạnh như cô bé bán diêm và cháu nhận ra mình thật may mắn khi được sống trong sự yêu thương, đùm bọc của gia đình. Từ đó, câu chuyện giúp cháu thêm trân trọng những điều nhỏ bé nhưng đáng trân quý xung quanh mình. Cháu cảm ơn ông rất nhiều vì đã viết nên một câu chuyện có ý nghĩa như thế!
Bài 2:
Gửi tác giả An-đéc-xen, cháu là một độc giả trung thành của ông. Cháu đã đọc được khá nhiều các tác phẩm của ông. Nhưng có lẽ, Cô bé bán diêm là truyện mà cháu cảm thấy yêu thích nhất. Với tác phẩm này, nhà văn đã khiến cho mỗi độc giả khi đọc đều cảm thấy xót xa, đồng cảm với số phận bất hạnh của cô bé bán diêm. Không chỉ vậy, cháu còn cảm thấy căm ghét một xã hội vô cảm, những con người thờ ơ đã gián tiếp gây ra cái chết của cô bé. Kết thúc của truyện đã để lại ấn tượng mạnh mẽ. Hình ảnh cô bé bán diêm khi chết nhưng không hề đem đến cảm giác sợ hãi. Mà ngược lại giúp người đọc có thêm niềm tin về hạnh phúc của cô bé ở một thế giới khác cùng với người bà nhân hậu của mình. Cảm ơn tác giả đã đóng góp một tác phẩm hay vào nền văn học thế giới.