Soạn văn 6 sách Kết nối tri thức bài: Thực hành Tiếng Việt - Trang 66

Tìm cụm danh từ trong những câu thơ sau:
a. Nhưng trời rét quá, khách qua đường đều rảo bước rất nhanh, chẳng có ai đoái hoài đến lời chào hàng của em.
b. Tất cả các ngọn nến bay lên, bay lên mãi rồi biến thành những ngôi sao trên trời.
Trả lời:
a. Cụm danh từ: lời chào hàng của em
b. Cụm danh từ: tất cả các ngọn nến, những ngôi sao trên trời
 

Tìm một cụm danh từ trong truyện Cô bé bán diêm. Từ danh từ trung tâm trong cụm từ đó, hãy tạo ra ba cụm từ khác.
Trả lời:
Một cụm danh từ trong truyện Cô bé bán diêm: "Em bé quẹt que diêm nữa vào tường, một ánh sáng xanh tỏa ra xung quanh em và em bé nhìn thấy rõ ràng bà em đang mỉm cười với em".
Cụm danh từ: một ánh sáng xanh tỏa ra xung quanh em. Danh từ trung tâm: ánh sáng xanh.
Ba cụm danh từ khác:
Qua nghiên cứu của các nhà khoa học, tất cả các ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại sẽ tấn công trực tiếp và mạnh mẽ hơn vào võng mạc hơn khi ở trong phòng tối hoặc thiếu sáng.
Một số ánh sáng xanh có mặt ở nhiều nơi trong cuộc sống chúng ta. Ở môi trường tự nhiên, ánh sáng xanh chủ yếu đến từ ánh sáng mặt trời.
Một, hai, ba ánh sáng xanh tỏa ra không gian, cánh đồng trở nên lung linh, huyền ảo hơn.
 

So sánh những câu văn sau đây và rút ra nhận xét về tác dụng của việc dùng cụm từ làm thành phần chính của câu:
a. - Em bé vẫn lang thang trên đường.
- Em bé đáng thương, bụng đói rét vẫn đang lang thang trên đường.
b. - Em gái đang dò dẫm trong đêm tối.
- Một em gái nhỏ đầu trần, chân đi đất, đang dò dẫm trong đêm tối.
Trả lời:
Tác dụng của việc dùng cụm từ làm thành phần chính của câu:
a. Cụm danh từ có tác dụng làm rõ cảnh ngộ éo le, sự đáng thương, bất hạnh của cô bé.
b. Cụm danh từ có tác dụng miêu tả rõ rệt hơn ngoại hình, tình cảnh tội nghiệp của em bé.

Các câu sau có chủ ngữ là một danh từ. Hãy mở rộng chủ ngữ thành cụm danh từ.
a. Gió vẫn thổi rít vào trong nhà.
b. Lửa tỏa ra hơi nóng dịu dàng.
Trả lời:
Mở rộng chủ ngữ thành cụm danh từ:
a. Gió vẫn thổi rít vào trong nhà.
=> Một vài cơn gió thổi rít vào trong nhà, giấc ngủ trưa trôi qua trong tiếng gió.
b. Lửa tỏa ra hơi nóng dịu dàng.
=> Một vài đốm lửa tỏa ra hơi nóng dịu dàng, xoa dịu cơn giá lạnh, đôi bàn tay không còn co ro, lạnh buốt nữa.
Cụm danh từ làm thành phần chính của câu: tất cả các thiên thần bé xíu, xinh xinh.
 

Hãy tưởng tượng và viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) về cảnh cô bé bán diêm gặp lại người bà trên thiên đường, trong đó có ít nhất một cụm danh từ làm thành phần chính của câu.
Trả lời:

Những que diêm còn lại vừa cháy hết. Một luồng ánh sáng xuất hiện. Hóa ra đó là những thiên thần nhỏ đến để đưa cô bé bán diêm lên thiên đường. Khi đến nơi, em cảm thấy vô cùng thích thú. Dưới chân em chính là những đám mây trắng mềm mại. Trên thiên đàng cũng có những vườn cây xanh tươi. Cánh cổng thiên đàng rộng lớn đang ở trước mặt. Các thiên thần đã đưa em đến một căn nhà nhỏ. Khi bước vào, em rất ngạc nhiên khi nhìn thấy bà đang ngồi trên ghế. Cô bé bán diêm chạy đến sà vào lòng của bà, nức nở khóc. Bà mỉm cười xoa đầu em. Hai bà cháu mừng rỡ khi gặp lại nhau. Các thiên thần nhỏ cũng bước vào theo em. Họ nói rằng thượng đế đã cho phép hai bà cháu sống ở đây. Cô bé mỉm cười cảm ơn các thiên thần nhỏ. Từ đó, hai bà cháu sống hạnh phúc cùng nhau.

Cụm danh từ: Những que diêm còn lại.
 

Sau khi tỉnh dậy, cô bé bán diêm thấy mình đang nằm trên một chiếc giường bằng mây. Hôm qua, bà đã xuất hiện rồi đưa em lên thiên đàng cùng bà. Em cứ nghĩ rằng đó chỉ là một giấc mơ nhưng tất cả đều là sự thật. Một lúc sau, một thiên thần xinh đẹp đã đến chào hỏi cô bé. Sau đó, thiên thần đưa cô bé bán diêm đến gặp bà. Em chạy đến ôm lấy bà, mỉm cười nhìn bà và cảm thấy vô cùng hạnh phúc. Bà đưa em đến cạnh một chiếc bàn lớn có rất nhiều các món ăn ngon. Hai bà cháu vừa ăn vừa vui vẻ trò chuyện với các thiên thần. Ăn xong, cô bé còn được các thiên thần đưa đi thăm khu vườn rộng lớn của thiên đàng. Cô bé bán diêm cảm thấy vô cùng hạnh phúc khi từ nay sẽ được sống cùng bà.

Cụm danh từ: một thiên thần xinh đẹp
 

Sau khi đốt hết những que diêm còn lại thì một luồng ánh sáng tỏa ra. Các thiên thần xuất hiện đưa cô bé bán diêm lên thiên đường. Khi đến nơi, cô bé thấy bà đang ngồi trên chiếc ghế quen thuộc đan áo. Em mừng rỡ chạy đến, cất tiếng gọi: “Bà ơi!”. Bà mỉm cười ôm lấy đứa cháu nhỏ tội nghiệp, rồi nói: “Ôi! Đứa cháu đáng thương của bà!”. Các thiên thần nói với hai bà cháu rằng vì thương cảm nên thượng đế đã cho phép họ được sống cùng nhau tại đây. Hàng ngày, cô bé bán diêm lại được ăn những món do bà nấu, được nghe bà kể chuyện cổ tích hay dạo chơi quanh khu vườn cùng với các thiên thần. Cuộc sống của hai bà cháu rất hạnh phúc.

Cụm danh từ: cuộc sống của hai bà cháu