Chùa được xây dựng từ năm 1904 dưới triều vua Lí Thái Tông. Trải qua gần một nghìn năm và nhiều lần sửa chữa, đến nay chùa Một Cột có khác ít nhiều so với lúc mới dựng, nhưng còn toàn bộ công trình vẫn mang nét độc đáo của nền nghệ thuật kiến trúc dân tộc cách đây mười thế kỉ. Chùa làm theo hình vuông, mỗi bề rộng ba mét. Toàn bộ ngôi chùa dựng trên một cột đá khá lớn. Cột đá được chôn xuống hồ nước rất chắc chắn. Công trình kiến trúc này mô phỏng một đóa hoa sen mọc lên giữa hồ nước trong xanh. Cột đá tượng trưng cho cuống hoa, tám thanh gỗ quanh thân cột đỡ lấy chùa như một đài hoa, thân chùa và bôri mái cong cong là hình ảnh của những cánh hoa. Một lối đi xây bằng gạch dẫn tới một cầu thang tám bậc nối từ bờ hồ lên chùa. Ngoài cửa chùa có biển đề ba chữ: Liên hoa đài (đài hoa sen). Trong chùa có một pho tượng rất đẹp.
Chùa Một Cột không lớn, nhưng độc đáo và duyên dáng. Hồ nước cùng với cây cối và lăng mộ các nhà sư càng làm cho cảnh chùa thêm cổ kính và thơ mộng.