Function và cách lựa chọn trong Pascal

Bên trong Function bắt buộc ta phải có một lệnh gán giá trị kết quả cho Ten_Ham :
Tên_Hàm := <Biểu thức> ;
Hết sức lưu ý là Ten_Ham chỉ nên dùng ở lệnh gán cuối cùng này, còn trong Function nếu cần dùng nhiều lần tên Function thì nên khai báo thêm một biến địa phương. Chú ý rằng, giá trị của hàm chí được phép gán duy nhất một lần khi thực hiện hàm. Điều lưu ý này sẽ được minh họa cụ thể thêm ở ví dụ và các bài tập dùng Function ở dưới đây:

Các bước cần làm khi viết một CTC: Để giúp người mới lập trình có một số quyết định khi lập chương trình con, chúng ta có thể tiến hành qua hai bước sau:

- BƯỚC 1: Đặt câu hỏi “CTC là Procedure hay Function” ?
Giải quyết:
Chương trình con là Function khi và chỉ khi thỏa mãn đồng thời các yêu cầu sau :
* Nếu ta muốn nhận lại một kết quả,
• Kết quả đó là kết quả chính theo chức năng của CTC,
• Kết quả đó phải là kiểu vô hướng hoặc là kiểu con trỏ.
• Có cần dùng tên CTC (chương trình con) đế viết trong các biểu thức không ?
Còn nếu không thỏa mãn các tính chất trên thì CTC là Procedure.
Xét thí dụ đơn giản là CTC tính bình phương của một số.
• Nếu dùng Function, ta có :
FUNCTION BINH-PHUONG (x : Real) : REAL ;
     Begin
         Binh_phuong := x*x ;
     End ;
• Nếu dùng Procedure, ta có :
PROCEDURE BINH_PHUONG (x : Real ; Var x­² : Real) ;
     Begin
         x² := x*x ;
     End ;
Trong cả hai trường hợp, ta đều phải chuyến tham số x là tham trị. Còn nếu dùng Function thì bản thân tên của Function đã được dùng làm biến chứa kết quả tính toán. Trong khi đó nếu dùng Procedure thì ta phải dùng hai tham số, trong đó có x² là tham số biến dùng để chứa kết quả. Hãy xem cách tính c = a² + b² trong hai trường hợp :
• Nếu dùng Function :
c := BINH_PHUONG(a) + BINH_PHUONG(b) ;
• Nếu dùng Procedure với một biến trung gian z nào đó :
Binh_phuong(a, c) ; (* := a²)
Binh_phuong(b, z) ; c := c + z ; (* c := a² + b²)
Rõ ràng cách dùng Function có lợi hơn trong trường hợp này vì nó có thể viết thẳng trong biếu thức tính toán.
Với các ví dụ về cách dùng Function và Procedure kể trên, bạn đã có thể tự nhận xét lấy về cách dùng cũng như sự khác biệt giữa chúng.

- BƯỚC 2 : Giải quyết vấn đề tham số của CTC :
• CTC có cần tham số không ?
Nếu đối tượng của CTC là các biến toàn cục thì các biến này không cần đưa vào làm tham số. Còn nếu CTC phải thực hiện với nhiều đôi tượng theo cùng một qui cách (như thí dụ Procedure Enter ở trên) thì ta phải khai báo tham số (hình thức).
• Nếu có tham số thi tham số biến hay Tham số trị ?
Các tham số đóng vai trò cung cấp “tư liệu đầu vào” sẽ là các tham số giá trị.
Giá trị của tham số cần thiết sau khi thực hiện CTC thì chắc chắn đó là tham biến (xem tham số x² ở ví dụ trên).
• Lưu ý : Khi viết khai báo CTC, kiểu tham số của CTC phải là kiểu (đã được ngầm định nghĩa sẵn như là kiểu vô hướng) hoặc phải là một kiểu đã được định nghĩa trong phần TYPE trước đây.

- Ví dụ : Không thể viết:
Procedure Vidu (A : array [a..3] of integer) ;
vì ARRAY [1..3] OR INTEGER là kiểu dữ liệu mới được định nghĩa tại chỗ, chưa có sẵn. Phải sửa lại bằng cách đưa định nghĩa kiêu dữ liệu lên phần TYPE như sau:
TYPE
KIEU
KIEU A = ARRAY [1..3] OF INTEGER ;
…
Procedure Vidu (A : KIEU A) ;