Soạn Ngữ văn 9, bài 3: Khám phá kì quan thế giới: Thác I-goa-du - Sách Cánh diều

Yêu cầu trang 62:
- Đọc trước văn bản Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du và lên hệ với những danh lam thắng cảnh khác.
- Tìm hiểu một số kì quan thế giới liên quan đến di sản thiên nhiên
Trả lời:
- Vườn quốc gia Komodo của Indonesia bao gồm ba đảo lớn là Komodo, Rinca và Padar cùng nhiều đảo nhỏ hơn, với tổng diện tích 1.817 km². Khuôn viên vườn quốc gia này được thành lập vào năm 1980 để bảo vệ con rồng Komodo. Sau đó, nó cũng là khu bảo tồn nhiều loài vật khác, bao gồm cả động vật biển. Những hòn đảo của công viên quốc gia có nguồn gốc núi lửa.
- Sông ngầm Puerto Princesa (Philippines) là dòng chảy dưới một núi đá vôi, với chiều dài 8,2 km. Cảnh quan ở đây bao gồm những nhũ đá, măng đá và hang động. Đây được xem là sông ngầm dài nhất thế giới.
- Núi Bàn là một biểu tượng của Nam Phi, cao 1.086m so với mực nước biển. Đây cũng là địa danh tự nhiên duy nhất trên hành tinh này có một chòm sao được đặt tên theo nó là Mensa, nghĩa là “bàn”.
Ngọn núi có đỉnh bằng phẳng đã trải qua 6 triệu năm xói mòn và tạo nên sự màu mỡ. Đây là vương quốc của những loài hoa nhỏ nhất trên trái đất với hơn 1.470 loài. Núi Bàn tự hào là nơi chứa nhiều loài động thực vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.
Núi Bàn là danh thắng được biết đến nhiều nhất ở Cape Town, cửa ngõ vào châu Phi.
- Jeju là một hòn đảo núi lửa ở Hàn Quốc. Đây là đảo lớn nhất và là tỉnh nhỏ nhất ở Hàn Quốc. Hòn đảo có diện tích bề mặt 1.846 km². Tâm điểm của đảo Jeju là ngọn núi cao nhất Hàn Quốc Hallasan (đã ngưng hoạt động, cao 1.950m so với mặt nước biển). Xung quanh Hallasan còn có 360 núi lửa “vệ tinh”.
 

Câu 1 trang 62: Chú ý các thông tin chính về thác I-goa-du
Trả lời:
- Địa điểm: nằm ở biên giới giữa Brazil và Argentina
- Thời gian được công nhận: 11/2011
- Có lưu lượng chảy trung bình hàng năm lớn nhất thế giới

Câu 2 trang 63: Ý nghĩa của đề mục in đậm này là gì?
Trả lời:
Ý nghĩa của đề mục in đậm này là ca tụng sự vĩ đại của thiên đường tự nhiên thác I-goa-du, một vẻ đẹp tuyệt mĩ, một kì quan của thế giới.

Câu 3 trang 63: Tìm hiểu nghĩa của cụm từ “thuỷ, lục, không quân”
Trả lời:
- Thuỷ quân: là quân đội chiến đấu ở tàu chiến, thuyền chiến và chuyên đánh nhau trên mặt sông, mặt biển.
- Lục quân: là lực lượng quân sự chiến đấu chủ yếu chiến đấu trên bộ.
- Không quân: Không quân là một thành phần biên chế của quân đội là lực lượng giữ vai trò quan trọng, được tổ chức để tác chiến trên không; có hỏa lực mạnh, tầm hoạt động xa và là phần cơ động nhất của quân đội.
=> Thuỷ, lục, không quân là sự kết hợp của là sự kết hợp của ba chiến quân: thuỷ quân, lục quân, không quân.

Câu 4 trang 63: Có những trải nghiệm gì ở thác I-goa-du?
Trả lời:
- Đi thăm các vườn chim, khu quần tụ muông thú ở phía Brazil
- Đạp xe xuyên các lối mòn của 2 quốc gia
- Bay trực thăng ngắm hồ thủy điện Itaipu
- Chơi trò dù lượn
- Đi thuyền xuyên qua các ngọn thác cao, lao thẳng về phí “Họng quỷ”

Câu 5 trang 63: Từ đề mục in đậm, dự đoán nội dung của phần này.
Trả lời:
Từ đề mục in đậm, dự đoán nội dung của phần này: đó là cảnh vượt thác I-goa-du như đi vào họng quỷ đầy thách thức và mạo hiểm

Câu 6 trang 64: Vì sao gọi đây là đi vào “Họng quỷ”?
Trả lời:
Vì hình dáng giống cái họng quỷ và tiếng nước gầm thét ào ào như có muôn vàn con quỷ gào thét, âm thanh cuồng nộ đến mức “chết danh” thành tên gọi

Câu 7 trang 64: Chú ý bút pháp miêu tả của tác giả
Trả lời:
- Sử dụng biện pháp tu từ so sánh: “trong hoàng hôn lênh láng như rót mật”; “Nước từ trời cao đổ xuống như ai đó hắt chậu nước lớn...”; “toàn thân lạnh buốt ướt như chột lột” …
=> gợi cho người đọc quang cảnh thác nước I-goa-du một cách sinh động, hấp dẫn.
- Sử dụng các động từ mạnh: gầm thét, lao thẳng, rót thẳng,
=> gợi cho ta hình dung một “Họng quỷ” đầy nguy hiểm nhưng cũng đầy lí thú.

Câu 8 trang 65: Chú ý các con số.
Trả lời:
- Cao 82 mét.
- Rộng 150 mét.
- Dài 700 mét.
=> Khẳng định sự khổng lồ và đặc biệt của thác I-goa-du.

Câu 9 trang 65: Câu văn nào nêu lên suy nghĩ của tác giả?
Trả lời:
Câu văn nêu lên suy nghĩ của tác giả: “Cuộc đời không chỉ là dấu cộng của những hơi thở suốt dọc dài kiếp sống, mà quan trọng hơn, nó còn là những giây phút mà thiên nhiên lộng lẫy và con người tử tế đã khiến bạn phải nín thở rưng rưng.”
 

Câu 1 trang 65: Văn bản “Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du” gồm mấy phần? Xác định nội dung thông tin của từng phần và cả bài văn?
Trả lời:
Văn bản “Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du” gồm 4 phần:
- Phần 1 (từ “Thác nước khổng lồ” đến “mét khối”): Giới thiệu chung về thác nước I-goa-du.
- Phần 2 (từ “Từ năm 1541” đến “khá kinh hoàng!”): Giới thiệu về vẻ đẹp tuyệt vời, sự vĩ đại mang tính kỉ lục của thác nước I-goa-du.
- Phần 3 (từ “Sau khi đi bộ” đến “du khách tới I-goa-du”): Tả cảnh vượt thác như lao vào “họng quỷ” của du khách.
- Phần 4 (Còn lại): Cảm nhận của tác giả và du khách sau khi vượt thác.

Câu 2 trang 65: Xác định mục đích của văn bản. Người viết đã triển khai nội dung làm sáng tỏ mục đích ấy như thế nào?
Trả lời:
- Mục đích: giúp cho người đọc có những những thông tin cơ bản về thác I-goa- du và các trải nghiệm cảm giác mạnh khi khám phá nơi đây
- Người đọc đã triển khai nội dung từ khái quát đến cụ thể: đưa ra thông tin về địa điểm, vẻ đẹp ấn tượng, các hình thức du lịch và giới thiệu rất cụ thể về huyệt địa “Họng quỷ”

Câu 3 trang 65: Phân tích đặc điểm và giá trị của thác I-goa-du.
Trả lời:
- Được xem là một trong những kỳ quan thiên nhiên vĩ đại của thế giới, thác nước I-goa-du tựa như một viên ngọc quý nằm lọt thỏm giữa cánh rừng nhiệt đới xanh tốt quanh năm. Vào mỗi mùa trong năm, dòng nước ở đây lại có sự thay đổi về lưu lượng nhưng đều tạo nên cảnh quan hùng vỹ và tráng lệ. Nhìn từ xa, I-goa-du giống như một dải lụa trắng xóa và mềm mại mà tạo hóa đã vô tình vắt lên vách đá nơi đây.
- Du lịch thác nước I-goa-du, bạn sẽ được trải nghiệm rất nhiều hoạt động thú vị và hấp dẫn. Bạn có thể đi bộ trên cây cầu nằm giữa dòng thác, đi trực thăng hoặc chèo thuyền để khám phá được vẻ đẹp hùng vỹ của I-goa-du.
- Không chỉ có vậy, đến với thác I-goa-du, bạn còn có cơ hội khám phá hệ sinh thái động thực vật vô cùng phong phú và đa dạng. Vườn quốc gia này có những con đường mòn đi xuyên rừng tuyệt đẹp du khách có thể trải nghiệm và chinh phục.

Câu 4 trang 65: Phân tích nghệ thuật miêu tả của tác giả thể hiện trong văn bản, dẫn ra một số câu văn giàu hình ảnh giúp người đọc như được chứng kiến con thác cùng tác giả.
Trả lời:
Nghệ thuật miêu tả của tác giả: sử dụng các từ ngữ tạo hình, giọng văn lúc nhẹ nhàng, lúc hồi hộp gay cấn, ngữ điệu tự do; sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật như so sánh, liên tưởng, liệt kê…
Các câu văn:
“Tất cả nín thở, lên gồng, vài trăm ngọn thác thi nhau gào thét. Toàn thân lạnh buốt, ướt như chuột lột. Biển nước cuồn cuộn, rót thẳng vào cơ thể bạn”

Câu 5 trang 65: Các hình ảnh trong văn bản có tác dụng bổ sung thông tin và khơi gợi cảm xúc của người đọc như thế nào?
Trả lời:
Các hình ảnh trong văn bản giúp người đọc có cái nhìn rõ nét hơn về sự hùng vĩ cũng như nên thơ của thác nước I-goa-du, từ đó chúng ta càng muốn khám phá, trải nghiệm và hoà mình vào thiên nhiên nơi này.

Câu 6 trang 65: Ở Việt Nam có những thác nước nổi tiếng nào? Em hãy tìm hiểu thông tin về một con thác mà em thích để giới thiệu với mọi người.
Trả lời:
- Ở Việt Nam có những thác nước nổi tiếng:
+ Thác Bản Giốc – Cao Bằng
+ Thác Dambri – Lâm Đồng
+ Thác Pongour - Lâm Đồng
+ Thác Dray Nur - Đắk Lắk
+ Thác Mây – Thanh Hóa
+ Thác Voi – Đà Lạt
+ Thác Yang Bay – Khánh Hòa
- Thông tin về thác Bản Giốc – Cao Bằng
+ Thác Bản Giốc thuộc xã Đàm Thuỷ, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng, nằm trên dòng chảy của sông Quây Sơn.
+ Đây là một trong những thác nước đẹp nhất Việt Nam và nó được đánh giá là một trong 7 thác nước đẹp nhất thế giới.
+ Thác gồm có 2 phần: thác Cao là thác phụ vì lượng nước ít, thác Thấp là thác chính nằm trên cột mốc biên giới Việt Trung. Theo hiệp ước 1999, phần thác phụ hoàn toàn thuộc về Việt Nam, phần thác chính chia đôi.
+ Với góc độ toàn cảnh từ xa, thác nước đổ xuống tạo một vùng bọt nước trắng xoá, mang cho ta cảm giác hoang sơ nhưng vô cùng tráng lệ. Phần giữa con thác, một mô đá nhô lên, được bao phủ bởi những cành cây khô đã xẻ dòng nước thành ba luồng như ba dải lụa trắng vắt ngang núi rừng.
+ Dưới chân thác là một dòng sông rộng, mặt nước phẳng lặng như gương. Nơi hai bên bờ là những thảm cỏ trong trẻo còn đọng hơi sương, từng vạt rừng rậm xanh ngắt. Thắng cảnh này quả thật là một chốn tiên bồng có thực tại trần gian.