Soạn văn 7 sách Cánh diều, bài 4: Thực hành tiếng Việt - Trang 90

Câu 1 - Trang 90:  Tìm vị ngữ là cụm động từ trong những câu dưới đây. Xác định động từ trung tâm và thành tố phụ là cụm chủ vị trong mỗi vị ngữ đó.
a. Đã có lúc, Văn Cao tưởng mình không còn những ước mơ và khát vọng của tuổi thanh niên. (Ngọc An)
b. Tiếng gà cũng làm kí ức ta quay lại với những kỉ niệm của tuổi thơ. (Đinh Trọng Lạc)
Trả lời:
a. 
Vị ngữ là CĐT: tưởng mình không còn những ước mơ và khát vọng của tuổi thanh niên.
ĐTTT: tưởng
Thành tố phụ là cụm C - V: mình / không còn những ước mơ và khát vọng của tuổi thanh niên.

b.
Vị ngữ là CĐT: cũng làm kí ức ta quay lại với những kỉ niệm của tuổi thơ.
ĐTTT: quay lại
Thành tố phụ là cụm C - V: kí ức ta / quay lại với những kỉ niệm của tuổi thơ.

Câu 2 - Trang 90:  Tìm vị ngữ là cụm chủ vị trong những câu dưới đây:
a. Cậu Cơ vẫn nét mặt hầm hầm (Ngô Tất Tố)
b. Tía nuôi tôi tay cầm một chiếc nỏ lên ngắm nghía…(Đoàn Giỏi)
Trả lời:
Vị ngữ là cụm chủ vị:
a. vẫn nét mặt/ hầm hầm
b. tay/ cầm một chiếc nỏ lên ngắm nghía

Câu 3 - Trang 90:  Tìm chủ ngữ là cụm danh từ trong những câu dưới đây. Xác định danh từ trung tâm và thành tố phụ là cụm chủ vị trong mỗi chủ ngữ đó.
a. Bộ quần áo bà ba đen mà má nuôi tôi vừa khâu cho tôi lại rộng quá khổ, cứ lùng nhà lùng nhùng làm tôi thẹn thùng, khó chịu. (Đoàn Giỏi)
b. Chuyện bác Hai và chú kết bạn rồi cùng nhau đánh giặc phảng phất màu huyền thoại (Bùi Hồng)
Trả lời:
 

Câu	Chủ ngữ là cụm danh từ	Danh từ trung tâm	Cụm C-V
a	Bộ quần áo bà ba đen mà má nuôi tôi vừa khâu cho tôi	Bộ quần áo bà ba	má nuôi tôi/ vừa khâu cho tôi
b	Chuyện bác Hai và chú kết bạn rồi cùng nhau đánh giặc	Chuyện	bác Hai và chú/ kết bạn rồi cùng nhau đánh giặc

Câu 4 - Trang 91: Tìm chủ ngữ là cụm chủ vị trong những câu dưới đây:
a) Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên. (Ếch ngồi đáy giếng)
b) Câu nói nghĩa lí của con bé bảy tuổi hình như có một sức mạnh thần bí khiến cho chị Dậu hai hàng nước mắt chạy quanh. (Ngô Tất Tố)
Trả lời:
Cụm C-V trong chủ ngữ:
a. Chủ ngữ: trời/ mưa to
b. Chủ ngữ: Câu nói nghĩa lí của con bé bảy tuổi/ hình như có một sức mạnh thần bí

Câu 5 - Trang 91: Viết đoạn văn khoảng 5 – 7 dòng trình bày suy nghĩ của em về một văn bản nghị luận đã học, trong đó có sử dụng ít nhất một vị ngữ và một chủ ngữ được mở rộng bằng cụm chủ vị.
Trả lời:
Văn bản “Thiên nhiên và con người trong Đất rừng phương Nam” là một tác phẩm nghị luận xuất sắc đã làm rõ được vốn hiểu biết phong phú và tình cảm gắn bó của Đoàn Giỏi với con người, thiên nhiên nơi miền Cửu Long Giang rộng lớn. Hệ thống lý lẽ và dẫn chứng mạch lạc, sắc nét đã góp phần làm nổi bật vẻ đẹp của tác phẩm Đất rừng phương Nam đồng thời cho thấy tài năng kể và tả kiệt xuất của tác giả Đoàn Giỏi. “Thiên nhiên và con người trong Đất rừng phương Nam” quả là một bài nghị luận sâu sắc có nhiều điểm em cần phải học hỏi.

- Vị ngữ được mở rộng bằng cụm CV:
+ một tác phẩm nghị luận/ xuất sắc đã làm rõ được vốn hiểu biết phong phú và tình cảm gắn bó của Đoàn Giỏi với con người, thiên nhiên nơi miền Cửu Long Giang rộng lớn
+ một bài nghị luận/ sâu sắc có nhiều điểm em cần phải học hỏi.
- Chủ ngữ được mở rộng bằng cụm CV: Hệ thống lý lẽ và dẫn chứng/ mạch lạc, sắc nét.