Soạn Ngữ văn 9, bài 3: Vườn quốc gia Cúc Phương - Sách Chân trời sáng tạo

Câu hỏi trang 59: Em hiểu thế nào là danh lam thắng cảnh? Theo em, để một khu rừng trở thành danh lam thắng cảnh cần có những yếu tố nào?
Trả lời:
- Danh lam thắng cảnh là một thuật ngữ dùng để chỉ những cảnh quan thiên nhiên đặc sắc có sự kết hợp với công trình văn hóa. Đó là những khu tham quan, địa điểm du lịch được xây dựng hoặc do thiên nhiên tạo tác.
- Theo em, để một khu rừng trở thành danh lam thắng cảnh cần có những yếu tố như: sự đa dạng về các loài động, thực vật, có hệ sinh thái đặc sắc, có nhiều di tích lịch sử giàu giá trị thẩm mỹ, lịch sử, văn hóa….
 

1. Suy luận: Mục đích của đoạn văn này là gì?
Trả lời:
- Mục đích của đoạn văn này là giới thiệu khái quát một số thông tin cơ bản về vườn Quốc gia Cúc Phương như: ngày thành lập, giá trị và những lợi thế của vườn Quốc gia Cúc Phương.

2. Tóm tắt: Tóm tắt nội dung của đoạn văn này.
Trả lời:
- Trong rừng núi Cúc Phương, tồn tại nhiều hang động đẹp với những tên gọi rất gợi cảm. Đồng thời, trong một số hang động, các nhà khoa học còn tìm được nhiều di chỉ khảo cổ có giá trị đối với lịch sử Việt Nam và Đông Nam Á như rìu đá, mũi tên đá, dao bằng vỏ sò và những dụng cụ chứng minh con người đã từng sinh sống tại Cúc Phương từ 7000- 12000 năm trước.
 

Câu hỏi 1 trang 63: Các đặc điểm của kiểu văn bản giới thiệu một danh lam thắng cảnh được thể hiện như thế nào trong văn bản Vườn Quốc gia Cúc Phương?
Trả lời:
- Đặc điểm kiểu văn bản giới thiệu một danh lam thắng cảnh được thể hiện qua các yếu tố
Về cấu trúc
+ Có đầy đủ 3 phần.
Phần mở đầu: giới thiệu khái quát về khu rừng Cúc Phương
Phần nội dung: Giới thiệu các nội dung liên quan đến khhu rừng về vị trí địa lí, lịch sử hình thành, vẻ đẹp, cảnh quan,…
Phần kết thúc: Nhận xét khái quát về giá trị của khu rừng mang lại.
Về đặc điểm hình thức
+ Sử dụng các đề mục để làm nổi bật thông tin chính như là Quần thể động, thực vật, cảnh quan thiên nhiên và giá trị văn hoá
+ Một số từ ngữ chuyên ngành: Quần thể, thực vật, khảo cổ, …
+ Hình ảnh minh hoạ

Câu hỏi 2 trang 63: Văn bản đã trình bày (những) thông tin cơ bản nào? Nhan đề Vườn Quốc gia Cúc Phương đã làm nổi bật và khái quát được nội dung của toàn văn bản chưa? Vì sao?
Trả lời:
- Văn bản đã trình bày những thông tin cơ bản như: ngày thành lập; giá trị của vườn Quốc gia Cúc Phương; những lợi thế về hệ sinh thái, sự đa dạng, giàu có của thảm động, thực vật; cảnh quan thiên nhiên và giá trị lịch sử của vườn Quốc gia Cúc Phương.
- Nhan đề Vườn Quốc gia Cúc Phương đã làm nổi bật và khái quát được nội dung của toàn văn bản vì từ nhan đề này, nhóm tác giả đã triển khai những khía cạnh, phương diện cấu thành vườn Cúc Phương như hệ sinh thái, cảnh quan thiên nhiên, giá trị lịch sử…

Câu hỏi 3 trang 63: Xác định cách trình bày thông tin của phần văn bản: “Vườn Quốc gia Cúc Phương có quần thể động vật, thực vật vô cùng phong phú và đa dạng… dệt nên tấm thảm hoa đủ màu hay tạo thành một bức tranh thiên nhiên hoa lá, động vật kì ảo”. Cách trình bày ấy có vai trò như thế nào đối với việc thực hiện mục đích của văn bản?
Trả lời:
- Cách trình bày thông tin trong đoạn trích: Trình bày theo cách phân loại từng đối tượng đi từ việc quần thể động, thực vật phong phú và đa dạng sau đó tác giả chia nhỏ từng mục về thực vật, về động vật.
=> Khái quát về các đối tượng cần phân loại và giới thiệu chi tiết từng đối tượng cụ thể. Cách trình bày ấy có vai trò làm bố cục trình bày một cách mạch lạc rõ ràng, đầy đủ thông tin.

Câu hỏi 4 trang 63: Tìm một số yếu tố miêu tả trong văn bản. Việc sử dụng yếu tố miêu tả có ảnh hưởng đến mục đích cung cấp thông tin chính xác về thắng cảnh không? Vì sao?
Trả lời:
- Một số yếu tố miêu tả trong văn bản:
+ Trong cái nắng xen lẫn sắc đỏ của mùa khô, rừng cây vẫn thắm xanh, xoa dịu bao mệt mỏi bụi đường của du khách
+ Vẻ khoáng đạt, bao la của đại ngàn khiến con người nhưu lạc đến một miền đất kì diệu, bỏ lại sau lưng cuộc sống đời thường ồn ã.
+ Mùa bướm nở rừng già như trẻ lại, tưng bừng lấp lánh với những cánh bướm dập dìu. Bướm ở đây nhiều vô kể và rất nhiều chủng loại, dệt nên tấm thảm hoa đủ màu hay tạo thành một bức tranh thiên nhiên hoa lá, động vật kì ảo.
- Việc sử dụng yếu tố miêu tả không ảnh hưởng đến cung cấp thông tin chính xác về thẳng cảnh vì khi tác giả đưa yếu tố miêu tả chỉ nhằm mục đích làm nổi bật các sự vật được nhắc đến trong câu và làm rõ, chi tiết hoá thông tin, một mặt giúp người đọc có thể hình dung cụ thể về đối tượng và làm tăng sức hấp dẫn của văn bản.

Câu hỏi 5 trang 63: Khi giới thiệu về quần thể động, thực vật của Vườn Quốc gia Cúc Phương, các tác giả đã đề cập chi tiết loài voọc mông trắng được chọn làm biểu tượng của vườn. Nhận xét về vai trò của chi tiết ấy trong toàn văn bản.
Trả lời:
Tác giả nhấn mạnh loại voọc mông trắng chính là báu vật vủ tạo hoá, không một nơi nào có, chỉ duy nhất tại rừng Cúc Phương làm cho khu rừng thêm đặc biệt, thu hút khách đến tham quan. Làm nổi bật hệ động vật quý hiếm, phong phú, đặc biệt của khu rừng

Câu hỏi 6 trang 63: Thiết kế một poster hoặc inforgraphic để giới thiệu về vẻ đẹp của Vườn Quốc gia Cúc Phương.
Trả lời: