Bên cạnh mặt tích cực, Internet cũng có những mặt tiêu cực tiềm ẩn nhiều nguy cơ đáng sợ, nếu như con người sử dụng nó không đúng mục đích thiết thực và tốt đẹp. Hiện nay, nhiều người đã đặt ra câu hỏi: Internet – thế giởi ảo hay thực ? Sự lựa chọn và bản lĩnh của chúng ta như thế nào ?
Có người cho rằng Internet chẳng qua chỉ là thế giới ảo. Nhưng điều không thể phủ nhận là những gì có trong thế giới thực đều được phản ánh vào Internet và những gì không có trong thế giới thực cũng có thể tìm thấy trên Internet. Do đó Internet là thế giới ảo mà thực, thực mà ảo.
Chúng ta là những người của thế hệ 8X, 9X, của thế kỉ XX, thế kỉ công nghệ thông tin và kinh tế tri thức. Internet đã trở thành cánh cửa mở ra một thế giới sống động, đem đến muôn vàn cơ hội cho cuộc sống của chúng ta, là một phần không thể thiếu của mỗi người trong cuộc sống hiện nay. Trực tiếp hay gián tiếp, không ai trong thế giới hiện đại này thoát khỏi mạng lưới của Internet. Có điều, chúng ta thu được gì từ mạng lưới ấy hay tự biến mình thành kẻ mắc lưới ? Điều đó còn tùy thuộc vào nội lực và bản lĩnh của mỗi người khi gia nhập vào thế giới mạng.
Trước hết, Internet là một pho Từ điển bách khoa đồ sộ, một thư viện khổng lổ mà tất cả các thư mục được sắp xếp với một trật tự gần như hoàn hảo. Bạn có thể tra cứu trên mạng những thông tin quan trọng thuộc mọi lĩnh vực: khoa học, kĩ thuật, công nghệ, văn học, nghệ thuật… Internet còn là một trường học mở cửa suốt ngày đêm. Chương trình đào tạo trực tuyến của các trường Đại học danh tiếng trong nước và trên thế giới có các khóa học với nội dung và phương pháp giảng dạy hiện đại luôn sẵn sàng chào đón bạn ở bất cứ nơi nào, thời điểm nào. Đào tạo từ xa trên Internet là hình thức giáo dục ít tốn kém nhất mà không kém phần hiệu quả bởi nó phát huy cao độ tính chủ dộng, tự giác của người học.
Hiện nay, Internet cũng góp phần nâng cao chất lượng quản lí, điều hành Nhà nước của Chính phủ. Các cuộc họp giao ban của Chính phủ từ Thủ đô Hà Nội đến các tỉnh trong toàn quốc bằng cách trực tuyến qua mạng Internet đỡ tốn thời gian, tiền bạc, sức lực của nhiều người. Quốc hội trả lời trực tiếp những vấn đề bức xúc của người dân qua mạng Internet. Việc đề đạt yêu cầu của các doanh nghiệp đối với cơ quan chủ quản Nhà nước đều dùng Internet giúp sức.
Thế giới giải trí trên mạng Internet thật phong phú, sinh động. Đây là một sân chơi thú vị với các chương trinh game online, các kênh truyền hình, các tờ báo và tạp chí điện tử… Trong đời sống hiện đại, khi quá căng thẳng vì công việc, chúng ta dành một khoảng thời gian ngắn ngủi để tham gia sân chơi ấy cũng là một cách giải tỏa stress, thư giãn để lấy lại sự cân bằng, tái tạo sức lao động. Ngoài ra, ta có thể trò chuyện với người thân, bạn bè… bất chấp mọi khoảng cách không gian. Internet giúp chúng ta gần nhau thêm dù công việc bận rộn và thời gian ít ỏi. Nó tạo ra lối sống hiện đại, công nghiệp hóa.
Trong tương tai gần, có thể Internet còn trở thành một hệ thống siêu thị và trung tâm mua sắm tiện ích. Bạn khỏi cần phải chen chúc trong chợ hay xếp hàng chờ thanh toán trước quầy trả tiền của các siêu thị. Internet sẽ mang đến tận nhà những gì bạn cần qua một cú click chuột: một bộ đồ hợp thời trang, một chiếc bánh pizza ngon lành, thực phẩm sạch hoặc những đồ gia dụng cồng kềnh…
Tóm lại, Internet có cống dụng da năng, vừa là thư viện, văn phòng, hội trường, trường học, ngân hàng, siêu thị, phòng khách, sân chơi… của mỗi người. Internet có ảnh hưởng rộng lớn tới mọi lĩnh vực của đời sống nhân loại (thông tin, văn hóa, kinh tế, chính trị v.v…) ; đường lối chính trị của từng quốc gia (ứng dụng vào quản lí nhà nước, kinh tế, giáo dục v.v…); đời sống của mỗi con người (học tập, giao tiếp, tim cơ hội, mua bán, kinh doanh).
Chức năng ưu việt của Internet là không thể phủ nhận. Tuy nhiên nó cũng có những góc tối, những mặt tiêu cực, ví dụ như những trang web đen tuyên truyền phản động, kích động tình dục và bạo lực; những trò chơi điện tử không lành mạnh, những hình thức lừa đảo tiền bạc và tinh cảm… Chúng ta đã biết tác hại của “ma túy” là chất gây nghiện đáng sợ. Có thể xem những trang web đen là một dạng “ma túy” trên Internet.
Tình hình sử dụng Internet hiện nay như thế nào?
Đối tượng sử dụng Internet rất nhiều, rất đa dạng. Bộ máy điều hành của các Chính phủ, các vị nguyên thủ quốc gia rất cần tới sự hỗ trợ của Internet để quản lí, lãnh đạo đất nước. Các ông chủ tập đoàn kinh tế đa quốc gia, các chủ doanh nghiệp và đội ngũ nhân viên đều sử dụng Internet hàng ngày. Những người yêu nhau dùng Internet làm cầu nối; thậm chí các bà nội trợ, các cụ già vể hưu cũng làm bạn với Internet. Tuy nhiên, sử dụng đông nhất vẫn là học sinh, sinh viên, công chức trẻ…
Theo con số thống kê của chi nhánh Nielsen tại Việt Nam, số người sử dụng vào việc mở mang kiến thức, nâng cao trình độ học tập và nâng cao chất lượng công việc không nhiều (chỉ khoảng 47%). Số người sử dụng vào các mục đích không thiết thực như chơi game, Chat… chiếm 53%. Đây là điều đáng lo ngại. Việc sử dụng như vậy dẫn tới những hậu quả xấu cho cá nhân và xã hội về nhiều mặt. Các cơ quan chức năng cần quản lí tốt về nội dung và thời gian của các điểm dịch vụ Internet.
Tuổi trẻ thường hiếu Kì, muốn khám phá tìm hiểu mọi điều, mọi thứ. Khám phá internet cũng thú vị như đi du lịch vòng quanh thế giới. Bạn có thể tìm ra châu Mĩ của mình trên mạng, đi du lịch động Phong Nha, Quảng Bình, đi thăm chùa Hương hay hồ Hoàn Kiếm ở Thủ đô Hà Nội. Bạn có thể được chia sẻ, được ấm lòng như gặp lại người bạn cũ trong chính ngôi nhà mình trên Internet v.v… Nhưng bạn cũng có thể sa vào một hang ổ đáng sợ khi lang thang trên những trang web đen hay kiệt sức vì những trò chơi không thể kiểm soát được trên mạng.
Khi đã ngồi vào máy, dường như có một ma lực nào đó cuốn hút kì lạ khiến người ta quên hết mọi sự. Có nhiều người đã bỏ học hành, cống việc, trách nhiệm với bản thân và gia đình, xã hội để lao vào những thứ “ma túy” trên mạng. Họ đã bỏ mình theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng khi lang thang bất tận trong những trò chơi nguy hại ấy, tiêu phí thời gian; sức lực và tiền bạc. Nguy hiểm hơn nữa là tầm hồn, trí tuệ bị ăn rỗng vì những thứ virus đáng sợ : bạo lực, tình dục lệch lạc. Thế giới thực của họ đã bị thế giới ảo tàn phá.
Nhưng bạn đừng sợ Internet, cũng như không thể chối bỏ cuộc đời này dù có vô vàn nguy cơ luôn rình rập. Bạn hãy đem thế giới ảo ấy làm giàu có, phong phú cho thế giới thực của mình: tri thức, cơ hội, việc làm, tình bạn, tình yêu và cả sức khỏe, tiền bạc. Bạn hãy để Internet phục vụ và nâng cao chất lượng cuộc sống của mình.
Để đạt được điều ấy, bạn phải làm gì ? Đừng quá tò mò khi vào mạng. Đừng vì quá buồn chán mà lên mạng. Đừng lang thang quá lâu trên những con đường vô định trên mạng. Đừng trốn tránh thế giới thực bằng thế giới ảo. Chỉ lên mạng khi bạn thực sự có nhu cầu học tập, làm việc, chia sẻ với bạn bè những thông tin bổ ích và những tình cảm lành mạnh. Hãy nhớ rằng : Internet là phương tiện chứ không phải là mục đích. Hãy sử dụng và điểu khiển Internet chứ không phải để Internet điều khiển và biến bạn thành nô lệ của nó.
Bạn có thể hỏi tôi: “Nói thì hay lắm, nhưng chính bạn thì sao?". Thủa còn học lớp 9, tôi cũng từng gặp những “tai nạn” trên Internet. Tôi cũng bị “nhiễm bệnh” từ virus trên mạng, cũng hao tổn khá nhiều thời gian, công sức, tuy không trầm trọng đến mức quên ăn, quên ngủ, bỏ học triền miên. Thường tôi chỉ chơi game, không sa đà vào những trang web đen. Cũng nhiều khi tôi tra cứu thông tin bổ sung cho bài học. Mẹ là cô giáo, tôi giúp mẹ tìm tư liệu để soạn bài. Nhưng hồi ấy, quả thực tôi chưa đủ bản lĩnh làm chủ Internet. Ngồi trước máy, tôi cảm thấy thời gian như bay.
Tôi đã phải rất cố gắng. Các bạn hẳn cũng biết rằng để làm được điều này không dễ dàng, nhất là đổi với những cao thủ game online. Nhưng tôi đã cố gắng từng bước để điều khiển Internet và tránh để Internet nuốt chửng tôi.
Năm nay tôi đã là học sinh lớp 12. Qua Internet, tôi học thêm ngoại ngữ, tìm hiểu về những vấn đề lịch sử, xã hội, văn học, kết nối bạn bè, thành lập một sân chơi lành mạnh: một câu lạc bộ cờ vua, cờ tướng.
Tôi ước mơ trở thành một kĩ sư lập trình hoặc Giám đốc một công ty phần mềm máy tính. Hiện nay, tôi muốn làm phong phú thêm thế giới ảo và làm giàu cho thế giới thực của mình.
Tôi đã chia sẻ với bạn những thông tin và kinh nghiệm về Internet. Tôi tin rằng Internet cũng phong phú và đầy bất ngờ như cuộc sống. Nhưng bạn hãy luôn nhớ rằng: chúng ta tạo ra Internet, chứ không phải Internet tạo ra chúng ta. Hãy gõ, cửa sẽ mở ! Bạn hãy bước vào cánh cửa đang mở rộng ấy với bản lĩnh của một người chủ thực sự.
Internet là một phương tiện kì diệu, hiện đại và lợi ích mà nó mang lại cho cuộc sống con người là rất lớn. Thế hệ trẻ chúng ta, những chủ nhân tương lai của đất nước được thừa hưởng thành tựu vĩ đại và kì diệu của công nghệ thông tin, đó là diễm phúc. Song nếu chúng ta không biết khai thác và sử dụng Internet đúng mục đích và phương pháp khoa học thì thật đáng tiếc, vì như thế là tự tạo ra rào cản vô hình cho sự tiến bộ, là tự san phẳng thế giới thực của bản thân. Tuổi trẻ cẩn trang bị cho mình một trình độ hiểu biết nhất định, một bản lĩnh vững vàng để khai thác những thông tin vô cùng hữu ích từ Internet. Từ đó làm phong phú thêm đời sống tinh thần và vật chất của bản thân và xã hội. Ai làm chủ được Internet thì sẽ làm chủ được kho tàng tri thức vố giá của nhân loại.