Soạn Ngữ văn 9, bài 1: Ôn tập trang 30 - Sách Chân trời sáng tạo

Câu 1 trang 30: Kết cấu của một bài thơ được thể hiện ở những phương diện nào?
Trả lời:
- Mọi phương diện tổ chức tác phẩm:
+ Thể thơ
+ Bố cục
+ Triển khai mạch cảm xúc
+ Vần, nhịp
+ Hình ảnh thơ

+ Biện pháp tu từ,...

Câu 2 trang 30: Hoàn thành bảng dưới đây (làm vào vở):

Trả lời:

Câu 3 trang 30: Viết một câu có sử dụng biện pháp chơi chữ và nêu tác dụng của biện pháp này.
Trả lời:
- Câu có sử dụng biện pháp chơi chữ: "Hổ mang bò trên núi".
=> Có hai cách hiểu khác nhau.
+ Cách hiểu thứ nhất “hổ mang” là tên của một loài rắn, “bò” có nghĩa là “trườn”, con rắn hổ mang đang trườn trên núi.
+ Cách hiểu thứ hai, “hổ” và “bò” là tên của hai loại động vật, “mang” là động từ cùng nghĩa với từ “đem”, con hổ đem con bò trên núi.
Như vậy, câu trên tùy theo cách hiểu lại có sự thay đổi về từ loại khác nhau, điều này xuất phát từ việc sử dụng từ đồng âm, tạo nên sự thú vị hơn cho câu nói.

Câu 4 trang 30: Chỉ ra những yếu tố làm nên sự hài hòa về âm thanh trong hai dòng thơ dưới đây:
Em ơi, Ba Lan mùa tuyết tan
Đường bạch dương sương trắng nắng tràn
(Tố Hữu, em ơi… Ba Lan…)
Trả lời:
Phép điệp vần ương, ăng, an và sử dụng một loạt thanh bằng gợi hình ảnh con đường cuồn cuộn khói sương, sau cùng là nắng ban mai loá mắt mở rộng không gian thênh thang vô tận.

Câu 5 (trang 30 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Trải nghiệm thú vị nhất của em khi làm một bài thơ tám chữ là gì?
Trả lời:
- Được tập làm thơ
- Học hỏi, tìm tòi được nhiều cách gieo vần và ngắt nhịp dựa trên các nguyên tắc.
- Có cơ hội tư duy, sáng tạo các hình ảnh trong bài thơ viết sao trọn vẹn ý trong 8 chữ.

Câu 6 trang 30: Đoạn văn chia sẻ cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ có đặc điểm gì về nội dung và hình thức?
Trả lời:
Đoạn văn chia sẻ cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ có đặc điểm về nội dung và hình thức là:
- Nội dung:
+ Có cấu trúc ba phần:
Mở đoạn: giới thiệu nhan đề bài thơ, tác giả và cảm nghĩ chung của người viết về bài thơ bằng một câu (câu chủ đề).
Thân đoạn: trình bày cảm xúc, suy nghĩ của bản thân về một hoặc vài nét đặc sắc trong nội dung và hình thức nghệ thuật của bài thơ; làm rõ cảm xúc, suy nghĩ về những hình ảnh, từ ngữ được trích từ bài thơ.
Kết đoạn: khẳng định lại cảm nghĩ về bài thơ và ý nghĩa của bài thơ đối với bản thân.
- Hình thức: Là một bài thơ, mỗi câu thơ có 8 chữ.

Câu 7 trang 30: Thiết kế một tấm thẻ, trình bày những điều nên làm và nên tránh khi thảo luận nhóm về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống để gửi đến các bạn cùng nhóm.
Trả lời:
Những điều nên làm và nên tránh khi thảo luận nhóm về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống để gửi đến các bạn cùng nhóm.
- Nên làm:
+ Lựa chọn vấn đề gần gũi, thân thiết với đời sống con người.
+ Bày tỏ ý kiến, quan điểm cá nhân khi thảo luận nhóm.
+ Sử dụng tranh, ảnh hoặc video, thiết bị hỗ trợ (nếu có) để làm sáng tỏ ý kiến cá nhân với mọi người.
+ Sử dụng các lí lẽ, bằng chứng để thuyết phục mọi người.
+ Lắng nghe, học hỏi ý kiến của những người xung quanh.
+ …
- Nên tránh:
+ Bất đồng ý kiến giữa các thành viên trong nhóm.
+ Nêu ý kiến cá nhân khi người khác chưa trình bày xong.
+ Lựa chọn các vấn đề phức tạp.
+ … 

Câu 8 trang 30: Chúng ta có thể làm gì để thể hiện tình yêu quê hương?
Trả lời:
Để thể hiện tình yêu quê hương, em sẽ:
- Cố gắng học tập, rèn luyện để trở thành một công dân tốt trong xã hội.
- Giữ gìn và bảo vệ những truyền thống văn hóa tốt đẹp của quê hương, đất nước.
- Vệ sinh khu phố mình đang ở cũng như xung quanh, hạn chế thả rác bừa bãi.
- Tuyên truyền việc tốt để các bạn nhỏ và mọi người thể hiện tình yêu quê hương đất nước…