Soạn văn lớp 8 sách Cánh Diều, bài 10: Viết bài giới thiệu một cuốn sách

1. Định hướng
2. Thực hành
Đề bài: Nhà trường tổ chức cuộc thi giới thiệu “Bầu trời trong trang sách”. Em hãy viết một bài giới thiệu cuốn sách mà em yêu thích.
2.1. Thực hành viết theo các bước
a. Chuẩn bị
– Xác định các yêu cầu cần thực hiện: mục đích viết, người đọc...
– Lựa chọn cuốn sách em yêu thích để giới thiệu.
– Đọc kĩ lại cuốn sách để xác định thông tin về nội dung, hình thức, giá trị, ý nghĩa của cuốn sách.
– Tìm hiểu, lựa chọn, thu thập thông tin, hình ảnh liên quan đến cuốn sách từ các nguồn khác nhau.
b. Tìm ý và lập dàn ý
– Tìm ý cho bài viết bằng cách hoàn thành sơ đồ sau:

– Lập dàn ý bằng cách dựa vào các ý đã tìm được ở trên, lựa chọn và sắp xếp lại theo bố cục ba phần của bài viết.
Lưu ý: Tuỳ vào mục đích và cuốn sách định giới thiệu, người viết có thể thay đổi trật tự các ý giới thiệu nội dung và hình thức của cuốn sách.
c. Viết
- Dựa vào dàn ý đã lập để viết bài.
- Một ý có thể được thể hiện bằng một hoặc nhiều đoạn văn.
- Có thể lựa chọn sử dụng 1 số trích dẫn từ cuốn sách trong phần giới thiệu nội dung và hình thức, hoặc trích dẫn 1 số nhận định đáng tin cậy của bạn đọc hay nhà phê bình trong phần giới thiệu giá trị, ý nghĩa của cuốn sách.
d. Kiểm tra và chỉnh sửa
Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 6, phần Viết, mục d (trang 28) và đối chiếu với dàn ý đề văn đã làm ở bài này.

Bài viết tham khảo
Trong một thế giới phồn thịnh với vô vàn khả năng và kiến thức bao la, sách là những cánh cửa dẫn chúng ta vào những vùng đất chưa khám phá, mời gọi chúng ta hòa mình vào những hành trình biến đổi. Trong số hàng ngàn kho báu văn học đã đặt trên kệ của tôi, có một cuốn sách nổi bật như một ánh sáng phát minh và cảm hứng - "Khám Phá Những Chân Trời Mới".

"Khám Phá Những Chân Trời Mới" không chỉ là một cuốn sách; đó là một cánh cửa dẫn tôi vào những lãnh thổ chưa được khám phá, một cái la bàn dẫn tôi về những quan điểm và chân trời mới. Do các nhà thám hiểm, nhà khoa học và những người tưởng tượng nổi tiếng viết, mỗi trang sách của cuốn tài liệu hấp dẫn này mở ra những kỳ quan của thế giới và xa hơn nữa.

Từ những ngọn núi đồ sộ của dãy Himalaya đến độ sâu của đại dương, "Khám Phá Những Chân Trời Mới" ghi chép về vẻ đẹp và sự đa dạng đầy kinh ngạc của hành tinh của chúng ta. Thông qua những mô tả sống động và hình ảnh đẹp mắt, cuốn sách dẫn độc giả đến những vùng đất xa xôi, hòa mình vào cảnh quan, âm thanh và cảm giác của các địa điểm lạ lẫm.

Hơn nữa, "Khám Phá Những Chân Trời Mới" sâu sắc vào các lĩnh vực của khoa học, công nghệ và sáng tạo, chiếu sáng những khám phá và phát hiện làm thay đổi quan điểm của chúng ta về vũ trụ. Cho dù là về việc giải mã những bí ẩn của vật lý lượng tử hay mơ về tương lai của việc khám phá vũ trụ, cuốn sách kích thích trí tưởng tượng và thúc đẩy lòng ham muốn kiến thức.

Vượt ra ngoài việc khám phá thế giới vật lý, "Khám Phá Những Chân Trời Mới" xâm nhập vào tận cùng của tinh thần con người, cung cấp cái nhìn sâu sắc về những chiến thắng và thách thức của trải nghiệm con người. Thông qua những câu chuyện cảm động và những phản ánh sâu sắc, cuốn sách tôn vinh sự kiên nhẫn của tinh thần con người và sức mạnh của sự kiên trì trước khó khăn.

Trong một thế giới được đặc trưng bởi sự thay đổi và tiến triển liên tục, "Khám Phá Những Chân Trời Mới" là một cái la bàn, dẫn dắt chúng ta đến sự thông thái và khám phá. Mỗi lần mở trang sách, nó mời gọi chúng ta tiến xa hơn, ôm những điều chưa từng biết, và dám mơ về những chân trời mới đang chờ đợi được khám phá. Thực sự, cuốn sách này không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một hành trình biến đổi, làm phong phú trí não, nuôi dưỡng tâm hồn và mở mắt chúng ta với vô số khả năng vô tận đang chờ đợi trước mắt.

2.2. Rèn luyện kĩ năng tóm tắt nội dung cuốn sách và cách xưng hô trong bài viết
a) Cách thức
- Tóm tắt nội dung cuốn sách:
+ Để giới thiệu cuốn sách, người viết cần tóm tắt được nội dung cuốn sách đó.
+ Tóm tắt nội dung cuốn sách là nêu ngắn gọn chính xác nội dung chính của cuốn sách.
- Cách xưng hô trong bài viết:  
+ Để thể hiện mối quan hệ với người đọc, người viết có thể lựa chọn sử dụng hoặc không sử dụng các từ ngữ xưng hô.
+ Từ ngữ xưng hô là những từ ngữ người viết sử dụng để tự xưng mình (ví dụ: tôi, ta, chúng tôi,…) và gọi người đọc mà mình định hướng đến là ai (ví dụ: bạn, các bạn, mọi người,…). Ngoài ra, còn phải sử dụng các từ ngữ khác nhau để gọi tên tác giả. Ví dụ, với tác giả Hồ Xuân Hương, có thể dùng các từ ngữ: nhà thơ, nữ thi sĩ, “Bà chúa thơ Môm”, tác giả bài “Mời trầu”,…, tránh việc chỉ dùng lặp lại một từ để chỉ tác giả.
b. Bài tập
Đề bài: Luyện viết tóm tắt nội dung cuốn sách và cách xưng hô trong bài viết cho một trong hai đề sau:
1. Hãy viết bài giới thiệu một cuốn sách văn học hoặc khoa học mà em thấy có ý nghĩa với bản thân.
2. Trang web trường em có chuyên mục “Mỗi tháng một cuốn sách hay”. Giả sử là người viết bài cho chuyên mục này, em hãy lựa chọn và giới thiệu một cuốn sách hay đến thầy cô và bạn bè trong trường.

Bài viết tham khảo
Đề 1:
Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu của tác giả trẻ Rosie Nguyễn cũng là một cuốn sách thuộc thể loại self-help như vậy. Nhận không ít chỉ trích khen chê trái ngược, nhưng sự thật vẫn là sự thật, không ai có thể phủ nhận được những tinh hoa mà cuốn sách đem đến, nhưng những tinh hoa ấy chỉ dành cho những người hiểu chuyện.

Thời sinh viên có lẽ chúng ta đủ rảnh để đọc sách, à quên, đấy là thời điểm mà game online, trà sữa, dã ngoại, yêu đương cũng xuất hiện để “cạnh tranh”, cướp mất thời gian của chúng ta mất rồi. Thậm chí nếu không dính vào bất cứ một trong những thú vui trên, thì việc lướt Facebook đọc báo, check in cũng kha khá tốn thời gian. Đấy là phần dành cho học sinh phổ thông. Còn đối với sinh viên mới ra trường, hay những nhân viên công sở đang chán công việc văn phòng, những kinh nghiệm khi chuyển mình, đổi việc, hoặc đơn giản là biến công việc thành đam mê, những kinh nghiệm quan điểm của Rosie có thể sẽ ít nhiều khiến bạn thấy hứng thú!Toát lên trong từng chương sách là kinh nghiệm của người đi trước. Rosie Nguyễn cũng đã từng trải qua thời học trò ngây thơ, thời đại học sinh viên với nhiều cung bậc cảm xúc, và sau đó là công việc tuổi trẻ văn phòng, những bước chân trên hành trình khám phá thế giới của một Ta ba lô…Vâng, tác giả đã từng làm nhiều công việc khác nhau để sống, từng đến nhiều nơi trên thế giới, khám phá nhiều miền đất mới để rồi rút ra những chiêm nghiệm quý giá: “Chúng ta chỉ thật sự hạnh phúc khi sống với đam mê của mình”. Tuổi trẻ là cả một bầu trời rộng lớn, ở đó có ước mơ, hoài bão, tình yêu và cả nhiệt huyết tuổi thanh xuân. Tuy nhiên, vẫn có nhiều bạn trẻ giữa vòng quay cuộc sống không xác định được mình thích gì và loay hoay không biết đi về đâu. Có lẽ mấy ví dụ thống kê cũng chẳng làm chúng ta quan tâm lắm đâu, ví dụ các nước phát triển thì người ta mỗi năm đọc mấy trăm cuốn, còn chúng ta thì chỉ đếm chưa hết đầu ngón tay.Nếu đọc hết cuốn sách, bạn có thêm nghị lực, niềm tin, nhìn thấy được những tương lai khác nhau của những hành động khác nhau.

Và để làm được điều đó, hãy trân trọng những cuốn sách bạn nhé, để sau tất cả, những cuốn sách dành cho người trẻ như Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu này, không đơn thuần chỉ có giá trị 70 nghìn đồng!

Bằng những câu câu chuyện hay, có thật mà tác giả chia sẻ các bạn trẻ sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về tuổi trẻ của riêng mình. Từ đó rút ra những bài học quý giá. Đừng để tuổi trẻ của chúng ta qua đi trong tiếc nuối vì tuổi trẻ mỗi người chỉ một, hãy sống thật nhiệt huyết để quãng đời ấy mãi là quãng đời đẹp nhất.

Đề 2:
Các bạn thân mến, hẳn là ai trong chúng ta cũng từng nghe đến cuốn Mắt biêc của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Đây quả thực là một cuốn sách hay và ý nghĩa. Cuốn sách mang đến cho chúng ta những cảm nhận thú vị về mối tình trẻ con của Ngạn và Hà Lan. Cả hai đều là những đứa trẻ ngây thơ, chúng yêu quý nhau bằng tình cảm hết sức hồn nhiên, trong sáng. Thế nhưng, môi trường sống thay đổi khiến Hà Lan dần cảm thấy ngôi làng Đo Đo trở nên nhàm chán, thấy cuộc sống ở thành phố sôi động và thích thú hơn nhiều. Chỉ còn mỗi Ngạn vẫn khư khư ôm mối tình cũ với Hà Lan. Câu chuyện được tiếp diễn với sự kiện Hà Lan sa chân vào một mối tình với cậu bạn Dũng, thế rồi có con với anh ta nhưng lại bị chính anh ta khước từ. Lúc này người duy nhất ở bên chăm sóc Hà Lan và con chỉ có Ngạn. Thế nhưng với những mặc cảm trong quá khứ , Hà Lan đã không thể nào đến với Ngạn, bỏ lại mối tình dang dở với anh chàng thầy giáo chân quê - Ngạn. Đọc truyện, người đọc như được cuốn vào một thế giới với những tình cảm trong sáng của hai nhân vật Ngạn và Hà Lan lúc còn nhỏ, được cảm nhận giá trị nhân văn sâu sắc của tình người, tình bạn và tình yêu. Nguyễn Nhật Ánh đã đưa bạn đọc cùng nhân vật trải qua những cảm xúc thật khó tả, mang đến cho ta một chân lý sâu sắc được kết lại ở cuối tác phẩm "Trên đời này có hai thứ không thể bỏ lỡ là chuyến xe cuối cùng trở về nhà và người thật lòng thương ta".