Soạn văn 6 sách Cánh diều bài: Đồng Tháp Mười mùa nước nổi

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu bài du kí này.
- Khi đọc du kí, các em cần chú ý:
+ Văn bản viết về chuyến đi đến đâu? Đi bằng phương tiện gì? Thái độ và cảm xúc của người viết ra sao?
Trả lời:
+ Văn bản viết về chuyến đi đến đồng tháp Mười, đi bằng xe máy
+ Thái độ: hào hứng, ngạc nhiên, vui mừng khi được tham quan, ngắm nhìn mảnh đất này

+ Cảnh sắc và con người ở đó như thế nào? Tác giả ghi lại bằng cách miêu tà, kể chuyện, phát biểu cảm nghĩ hay kết hợp các yếu tổ đó?
Trả lời:
+ Cảnh sắc, con người ở đây đơn sơ mộc mạc, dân dã mà giản dị:
Khung cảnh Đồng Tháp Mười mùa nước lũ
Kênh rạch chằng chịt, chim bay thẳng cảnh
Bạt ngàn sen chen giữa rừng tràm
Di tích văn hóa cổ
Người dân vui vẻ, hiền lành, năng động

+ Bài du kí mang lại cho em hiểu biết, thái độ và tình cảm gì?
Trả lời:
+ Bài du kí cho em hiểu biết về vùng đất Tháp Mười, về khung cảnh thiên nhiên, con người, nét đẹp văn hóa, di tích lịch sử lâu đời và văn hóa ẩm thực nơi đây. Từ đó khơi gợi cho em niềm yêu thích, thích thú, muốn khám phá mảnh đất này hơn nữa

- Tìm hiểu về loại hình du lịch mới ngày nay với tên gọi “du lịch sinh thái”, du lịch ở vùng miền Tây Nam Bộ được gọi là “du lịch miệt vườn”; về vùng Đông Tháp Mười, Nam Bộ.
Trả lời:
+ Du lịch sinh thái là loại hình du lịch dựa vào thiên nhiên và văn hoá bản địa gắn với giáo dục môi trường, có đóng góp cho nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững với sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương. Du lịch sinh thái là loại hình du lịch có trách nhiệm đối với môi trường ở các khu thiên nhiên còn tương đối hoang sơ với mục đích thưởng ngoạn thiên nhiên và cá giá trị văn hóa kèm theo của quá khứ và hiện tại, thúc đẩy công tác bảo tồn, có ít tác động tiêu cưc đến môi trường và tạo các ảnh hưởng tích cực về mặt kinh tế- xã hội cho cộng đồng địa phương.
+ Du lịch miệt vườn là loại hình du lịch sinh thái gắn liền với những vườn cây ăn trái rộng lớn và trù phú. Với những thuận lợi về đất đai, khí hậu và hệ thực vật phong phú, du lịch sinh thái miệt vườn rất phát triển ở vùng Nam Bộ nước ta, đem đến lợi ích kinh tế cho người dân địa phương.

- Đọc trước văn bản Đồng Tháp Mười mùa nước nổi, tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Văn Công Hùng.
Trả lời:
+ Nhà thơ Văn Công Hùng sinh năm 1958 tại thành phố Thanh Hóa, hiện sống ở thành phố Pleiku, Gia Lai và Tp HCM. Anh Viết văn, viết báo và làm thơ từ 1981 và là Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hội viên Hội Nhà báo Việt Nam, Hội viên Hội Văn Nghệ dân gian Việt Nam, Hội VHNT các dân tộc thiểu số Việt Nam. Anh nguyên là Tổng biên tập Tạp chí Văn Nghệ Gia Lai, là Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà Văn Việt Nam khóa VIII. Quan niệm văn chương của ông là: “Viết không bao giờ là trò chơi, mà là cuộc vật lộn khổ sở, là nghiệp đeo đẳng suốt đời. Chữ không làm cho người no, nhưng cho ta cảm giác bình an và như thế là hạnh phúc. Nhiều hay ít là do tài năng từng người, nhưng được một câu thơ một bài báo có ích là mong mỏi của tôi, người viết.”
 

* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Lũ quan trọng như thế nào với Đồng Tháp Mười?
Trả lời:
Lũ chính là nguồn sống của cả cư dân miền sông nước Đồng Tháp Mười: mang phù sa mùa màng về, mang tôm cá về, làm nên một nền văn hóa đồng bằng.

Thế nào là “tràm chim”?
Trả lời: 
“Tràm chim” đơn giản là những cây tràm kết thành rừng và chim thì dày đặc thành vườn.

Món ăn nào là đặc sản của Đồng Tháp Mười?
Trả lời:
Món ăn đặc sản của Đồng Tháp Mười là cá linh kho ngót và bông điển điển xào tôm.

Sen ở Đồng Tháp Mười có gì đặc biệt?
Trả lời: 
Sen ở Đồng Tháp Mười đặc biệt ở chỗ:
- Bạt ngàn sen chen giữa rừng tràm, sen tinh khiết bung nở giữa bùn, sen ngạo nghễ khoe giữa năn lác.
- Sen chiếm những không gian rộng lớn, bát ngát chỉ mình sen.
- Sen vươn lên giữa nắng, giữa gió phương Nam, kiêu hãnh và tự tin khoe sắc hồng đặc trưng…

Khu di tích Gò Tháp có những gì đặc sắc?
Trả lời: 
Những đặc sắc có ở khu di tích Gò Tháp:
- Khu gò rộng khoảng 5000 mét vuông và cao hơn khoảng 5 mét so với mực nước biển Hà Tiên, nằm giữa rốn Đồng Tháp Mười sàn sạt, lênh loanh nước nên nó trở thành của hiếm.
- Có di tích nền gạch cổ là nền tòa tháp có khoảng 1500 năm trước và đạt được công nhận di tích quốc gia.
- Bản đại doanh của cụ Thiên hộ Dương và Đốc binh Kiều – hai vị anh hùng chống thực dân Pháp.
- Căn cứ địa chống Mỹ cứu nước của cách mạng Việt Nam.
- Có tháp Sen được xây để tôn vinh sen Đồng Tháp Mười.

Tác giả có cảm nhận gì về Đồng Tháp Mười qua thành phố Cao Lãnh?
Trả lời: 
Cảm nhận của tác giả về Đồng Tháp Mười qua thành phố Cao Lãnh là một đô thị vừa trẻ trung vừa hiện đại, rất có gu kiến trúc, vừa mềm vừa xanh, cứ nao nao như một câu hò vươn trên sóng,…

* Trả lời câu hỏi cuối bài trang 58
Câu 1 - Trang 58: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Tác giả của bài du kí Đồng Tháp Mười mùa nước nổi đã lựa chọn, giới thiệu những gì để làm nổi bật màu sắc riêng của Đồng Tháp Mười?
Trả lời:
Tác giả của bài du kí Đồng Tháp Mười mùa nước nổi đã lựa chọn, giới thiệu để làm nổi bật màu sắc riêng của Đồng Tháp Mười:
- Mùa lũ – nguồn sống ở Đồng Tháp Mười với những kênh rạch chằng chịt.
- Tràm chim (sự kết hợp giữa rừng tràm và đàn chim) ở Đồng Tháp Mười.
- Đặc sản – hai món quốc hồn quốc túy đồng bằng Đồng Tháp Mười – bông điên điển xào tôm, cá linh kho ngót.
- Bạt ngàn sen giữa rừng tràm ở Đồng Tháp Mười.
- Khu di tích Gò Tháp ở Đồng Tháp Mười.
- Thành phố Cao Lãnh ở Đồng Tháp Mười.

Câu 2 - Trang 58: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Tình cảm của tác giả thể hiện như thế nào khi viết về Đồng Tháp Mười? Hãy chỉ ra một số câu văn thể hiện rõ tình cảm ấy.
Trả lời: 
Tình cảm của tác giả thể hiện khi viết về Đồng Tháp Mười sự khao khát được khám phá, yêu quý trân trọng vùng đất ấy. Một số câu văn thể hiện rõ tình cảm ấy:
- Trong khi chúng tôi thì chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều,…
- Bằng nỗi khát khao và trân trọng của mình, tôi đã miệt mài ăn hai món quốc hồn quốc túy đồng bằng ấy.
- … một đô thị Cao Lãnh vừa trẻ trung vừa hiện đại, rất có gu kiến trúc, vừa mềm vừa xanh, cứ nao nao như một câu hò vươn trên sóng,…

Câu 3 - Trang 58: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Từ văn bản trên, theo em, bài du kí về một vùng đất mới cần chú ý giới thiệu những gì?
Trả lời: 
Từ văn bản trên, theo em, bài du kí về một vùng đất mới cần chú ý giới thiệu:
- Vị trí địa lí, đặc điểm tự nhiên của vùng đất ấy.
- Nêu những địa danh nổi bật mà chỉ có ở đó.
- Nêu đặc sản của vùng (thức ăn, trái cây,…).
- Những đặc tính con người ở vùng đất ấy…

Câu 1 - Trang 58: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất trong bài du kí có tác dụng gì?
Trả lời: 
Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất trong bài du kí có tác dụng xác thực chuyến đi của tác giả, làm người đọc thấy được sự chân thực, chính xác cũng như hòa mình vào chuyến đi cùng tác giả qua văn chương.

Câu 1 - Trang 58: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Nếu được đi thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ đến nơi nào nêu trong bài du kí? Vì sao?
Trả lời: 
Bài 1:
Nếu được đi thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ đến đầm lầy sen mọc giữa rừng tràm ở trong bài du kí. Bởi vì em muốn xem thực sự sen nơi đây nhiều đến mức nào mà khiến tác giả cảm thấy ngợp. Và em cũng muốn được trải nghiệm cảm giác rợn ngợp và cô độc giữa cái mênh mông của sen tinh khiết, sen ngạo nghễ.
Bài 2:
- Em mong một lần đến được có cơ hội chèo thuyền giữa hồ sen vì em muốn được 1 lần đắm mình trong hương thơm dịu nhẹ tinh khiết của những bông sen nở, để có thể ” bâng khuâng, ngơ ngác giữa thế giới sen” như lời tác giả giới thiệu