Soạn văn 6 sách Cánh diều, bài 6: Thực hành tiếng Việt trang 16

Câu 1 - Trang 16: (Ngữ văn 6 tập 2 sách Cánh diều)
Xếp các từ sau đây vào hai nhóm: từ ghép, từ láy.
mẫm bóng, hủn hoẳn, lợi hại, phành phạch, giòn giã
Trả lời: 
- Từ ghép: mẫm bóng, lợi hại
- Từ láy: hủn hoẳn, phành phạch, giòn giã

Câu 2 - Trang 16: (Ngữ văn 6 tập 2 sách Cánh diều)
Các từ mẫm bóng, hủn hoẳn là sáng tạo của nhà văn Tô Hoài. Qua các từ đó, em hình dung như thế nào về ngoại hình của nhân vật Dế Mèn?
Trả lời: 
Các từ mẫm bóng, hủn hoẳn là sáng tạo của nhà văn Tô Hoài giúp em hình dung ra bộ càng bóng bẩy, khỏe khoắn cùng bộ cánh trước đây của Dế Mèn ngắn ngủn đến mức khó coi thì bây giờ đã dài đến chấm đuôi.

Câu 3 - Trang 16: (Ngữ văn 6 tập 2 sách Cánh diều)
Các thành ngữ chết ngay đuôi, vái cả sáu tay mà nhà văn Tô Hoài sáng tạo ra trong văn bản Bài học đường đời đầu tiên có điểm gì khác những thành ngữ đã có sẵn như chết thẳng cẳng, vái cả hai tay? Theo em, thành ngữ nào phù hợp hơn đề nói về loài dế? 
Trả lời:
- Điểm khác giữa thành ngữ mà nhà văn sáng tạo ra với những thành ngữ có sẵn ở chỗ là Tô Hoài đã thay thế cẳng bằng đuôi và sáu tay bằng hai tay.
- Theo em, thành ngữ mà Tô Hoài sáng tạo ra trong văn bản phù hợp để nói về loài dế vì chúng khác con người ở chỗ là dế có đuôi và sáu chân.

Câu 4 - Trang 16: (Ngữ văn 6 tập 2 sách Cánh diều)
Tìm chủ ngữ là cụm danh từ trong những câu dưới đây:
a) Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. (Tô Hoài)
b) Những gã xốc nổi thường lầm cử chỉ ngông cuồng là tài ba. (Tô Hoài)
c) Hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi và rất nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ như những bức bày trong các tủ hàng hiện ra trước mắt em bé. (Cô bé bán điêm)
Trả lời: 
a) Chủ ngữ: Những cái vuốt ở chân, ở khoeo
b) Chủ ngữ: Những gã xốc nổi
c) Chủ ngữ: Hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi và rất nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ như những bức bày trong các tủ hàng

Câu 5 - Trang 16: (Ngữ văn 6 tập 2 sách Cánh diều)
Xác định danh từ trung tâm và các thành tố phụ trong từng cụm danh từ làm chủ ngữ nói trên. Nêu tác dụng của việc mở rộng chủ ngữ.
Trả lời:
a) Chủ ngữ: Những cái vuốt ở chân, ở khoeo
- Thành phần phụ trước: Những cái
- Thành phần trung tâm: vuốt
- Thành phần phụ sau: ở chân, ở khoeo

b) Chủ ngữ: Những gã xốc nổi
- Thành phần phụ trước: Những
- Thành phần trung tâm: gã
- Thành phần phụ sau: xốc nổi

c) Chủ ngữ: Hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi và rất nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ như những bức bày trong các tủ hàng
*Hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi
- Thành phần phụ trước: Hàng ngàn
- Thành phần trung tâm: ngọn nến
- Thành phần phụ sau: sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi
*rất nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ như những bức bày trong các tủ hàng
- Thành phần phụ trước: rất nhiều
- Thành phần trung tâm: bức tranh
- Thành phần phụ sau: màu sắc rực rỡ như những bức bày trong các tủ hàng

Câu 6 - Trang 16: (Ngữ văn 6 tập 2 sách Cánh diều)
Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 – 7 dòng) nêu cảm nghĩ của em về một nhân vật trong văn bản Bài học đường đời đầu tiên hoặc Ông lão đánh cá và con cả vàng, trong đoạn văn có sử dụng chủ ngữ là cụm từ. Xác định chủ ngữ là cụm từ trong đoạn văn đó.
Trả lời:
Đoạn văn 1:
Dế Mèn là một chàng thanh niên cường tráng. Cậu ta tự ý thức được về bản thân của mình – một vẻ đẹp khỏe khoắn. Thế nhưng tính tình của Dế Mèn lại vô cùng hống hách, ngang bướng, thích lên mặt dạy đời, trêu ghẹo người khác. Chính vì vậy cậu đã có một bài học để đời – bớt sống ích kỉ, thay vào đó là biết quan tâm đến người khác hơn.

Đoạn văn 2:
Bài học đường đời đầu tiên kể lại truyện một cậu thanh niên cường tráng có tính kiêu căng, xốc nổi.Cậu luôn tự cho mình là nhất, trêu chọc bà con trong xóm.Vào một lần nọ, do bày trò trêu chị Cốc nên đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt.Sau cơ sự ấy, Dế Mèn đã nhận cái sai của bản thân.Qua tất cả sự việc trên,em thấy rằng Dế Mèn là một người mặc dù kiêu ngạo nhưng có trái tim nhân hậu.Cậu đã dần thay đổi sau khi nhận ra sai lầm.Và em cũng sẽ cố gắng để hoàn thiện bản thân hơn mỗi ngày.