Soạn Ngữ văn 12 sách Kết nối tri thức, bài 1: Củng cố, mở rộng trang 36

Câu 1 trang 36. Bài học đã bổ sung cho hiểu biết của bạn về truyện nói chung và tiểu thuyết hiện đại nói riêng như thế nào?
Trả lời:
- Hiểu biết thêm về truyện nói chung: truyện nói chung có tính tự sự cao, là một văn bản có tính liên kết chặt chẽ, logic.
- Hiểu biết thêm về tiểu thuyết: Được xây dựng trên nhiều sự kiện, biến cố, cảnh ngộ, nhiều mối xung đột; phi tập trung hóa, đa dạng về điểm nhìn và nhân vật, tính cách, tạo nên những mối quan hệ chồng chéo với những diễn biến tâm lý đa dạng; Mở rộng chiều kích không gian, thời gian, không bị giới hạn bởi dung lượng phản ánh, có khả năng dựng lên những bức tranh hoành tráng về mặt xã hội.

Câu 2 trang 36. Nêu nhận thức của bạn về khả năng lớn lao của tiểu thuyết trong việc thể hiện bức tranh đời sống và khám phá những bí mật của con người cá nhân.
Trả lời:
- Sâu Sắc và Chi tiết: Tiểu thuyết thường có thể đưa ra bức tranh đời sống vô cùng sâu sắc và chi tiết của con người. Từ những mảng văn hóa, xã hội, cho đến tâm trạng, cảm xúc và suy nghĩ, tiểu thuyết khám phá mọi khía cạnh của cuộc sống con người.

- Khả năng Tạo Hình Nhân Vật: Tiểu thuyết cho phép tác giả xây dựng những nhân vật phong phú, đa chiều, với những đặc điểm riêng biệt và câu chuyện phức tạp. Những nhân vật này thường phản ánh được sự đa dạng và phong phú của con người.

- Sự Sống Động và Thuyết Phục: Bằng cách miêu tả cảm xúc, hành động và suy nghĩ của nhân vật, tiểu thuyết có thể tạo ra những tình tiết sống động và thuyết phục, giúp độc giả hoàn toàn đắm chìm vào câu chuyện và cảm nhận mạnh mẽ hơn về con người.

- Khám Phá Bí Mật và Nội Tâm: Tiểu thuyết thường là một công cụ mạnh mẽ để khám phá những bí mật, những mặt tối, và những nội tâm sâu kín của con người. Qua việc tường thuật về những trải nghiệm, quan điểm và cảm xúc của nhân vật, độc giả có thể hiểu rõ hơn về bản chất và định hướng cuộc sống của mình.

- Truyền Đạt Ý Nghĩa và Triết Lý: Không chỉ dừng lại ở việc tường thuật câu chuyện, tiểu thuyết thường còn truyền đạt những ý nghĩa sâu sắc, triết lý về cuộc sống, tình yêu, đạo đức và ý nghĩa của tồn tại.

Tóm lại, tiểu thuyết không chỉ là một hình thức giải trí mà còn là một công cụ mạnh mẽ để thể hiện và khám phá bức tranh đời sống, cũng như khám phá những bí mật của con người cá nhân. Điều này làm cho tiểu thuyết trở thành một phương tiện vô cùng quý giá trong việc hiểu biết và tìm hiểu về thế giới và về chính mình.

Câu 3 trang 36. Hai văn bản Xuân Tóc Đỏ cứu quốc và Nỗi buồn chiến tranh cho thấy điều gì về những hướng tìm tòi, phát triển của tểu thuyết hiện đại?
Trả lời:
Tiểu thuyết hiện  đại ở Việt Nam là 1 thể loại có lịch sử phát triển lâu dài, mạnh mẽ, phong phú phức tạp. Tập trung nhiều vào khai thác thế giới nội tâm nhân vật, nhân vật cũng có chiều sâu phúc tạp; truyện kết cấu theo chương, đoạn, khúc.

Câu 4 trang 36: Khi tiến hành so sánh hai tác phẩm truyện với nhau, cần phải đảm bảo được những nguyên tắc gì? Bạn hiểu như thế nào về ý nghĩa của việc đánh giá các tác phẩm văn học (trong đó có tác phẩm truyện) dựa trên sự so sánh?
Trả lời:
Khi tiến hành so sánh hai tác phẩm truyện với nhau, cần phải đảm bảo các nguyên tắc sau:

- Sự Công Bằng và Khách Quan: Đảm bảo sự công bằng và khách quan trong việc đánh giá hai tác phẩm. Tránh thiên vị và đảm bảo rằng mọi phê bình dựa trên các yếu tố khách quan như cốt truyện, phong cách viết, nhân vật, và thông điệp.

- Hiểu Biết Sâu Sắc về Cả Hai Tác Phẩm: Trước khi so sánh, cần phải hiểu rõ về cả hai tác phẩm. Điều này bao gồm việc đọc kỹ và nắm vững cốt truyện, các nhân vật, ngôn ngữ và phong cách của mỗi tác phẩm.

- Phân Tích Từ Nhiều Góc Độ: Thực hiện phân tích từ nhiều góc độ khác nhau như cốt truyện, nhân vật, ngôn ngữ, phong cách viết, bối cảnh lịch sử và xã hội để hiểu rõ hơn về mỗi tác phẩm.

- Tập Trung vào Các Điểm Tương Đồng và Khác Biệt: Xác định và phân tích các điểm tương đồng và khác biệt giữa hai tác phẩm. Điều này giúp làm nổi bật những đặc điểm riêng biệt và giá trị của mỗi tác phẩm.

Ý nghĩa của việc đánh giá các tác phẩm văn học, bao gồm cả tác phẩm truyện, là tạo ra một cách nhìn sâu sắc và phong phú về văn học và xã hội. Việc này không chỉ giúp độc giả hiểu sâu hơn về các tác phẩm mà còn giúp họ phát triển kỹ năng phê bình văn học và sự nhạy cảm với nghệ thuật. Đánh giá các tác phẩm cũng có thể tạo ra các thảo luận và suy ngẫm về giá trị và ý nghĩa của văn học trong cuộc sống hàng ngày.