I. Khởi động
Cùng nghe bài hát "Lá cờ" (sáng tác: Tạ Quang Thắng) để trả lời câu hỏi:
a) Bài hát nói về truyền thống nào của gia đình Việt Nam?
b) Chia sẻ hiểu biết của em về truyền thống đó?
Trả lời:
a) Bài hát nói về truyền thống yêu nước của gia đình Việt Nam.
b) Chia sẻ hiểu biết của em về truyền thống đó: từ xa xưa đất nước Việt Nam luôn tự hào về truyền thống yêu nước, chính bởi tấm lòng yêu nước đó đã đưa đất nước Việt Nam ngày càng vững mạnh hơn.
II. Khám phá
1. Truyền thống gia đình, dòng họ
a) Dòng họ Đặng ở Sơn La có truyền thống gì? Em hãy suy nghĩ gì về truyền thống ấy?
b) Hãy kể tên các truyền thống gia đình, dòng họ mà em biết?
Trả lời:
a) Dòng họ Đặng ở Sơn La có truyền thống hiếu học. Em suy nghĩ gì về truyền thống ấy là một truyền thống tốt đẹp cần lưu giữ và phát huy.
b) Tên các truyền thống gia đình, dòng họ mà em biết:
- Truyền thống yêu quê hương, đất nước.
- Truyền thống hiếu học.
- Truyền thống cần cù lao động.
- Truyền thống làm đồ gốm.
- Truyền thống làm nón lá.
- Truyền thống làm chiếu cói.
- Truyền thống làm đồ gỗ mĩ nghệ.
- Truyền thống giúp đỡ người khác.
2. Ý nghĩa của truyền thống gia đình, dòng họ
a) Việc tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ đã giúp ích gì cho Dung?
b) Việc duy trì nề nếp, gia phong đã đem lại điều gì cho gia đình Nam?
c) Theo em, truyền thống gia đình, dòng họ có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi cá nhân gia đình, dòng họ?
Trả lời:
a) Việc tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ đã giúp ích cho Dung:
+ Ý thức về giá trị bản thân, tự hào về gia đình, dòng họ của mình.
+ Tạo nền tảng và có động lực để tiếp tục học tập tốt dù ở xa nhà.
b) Việc duy trì nề nếp, gia phong đã đem lại cho gia đình Nam có cuộc sống gia đình luôn đoàn kết, vui vẻ, đầm ấm. Các thành viên trong gia đình luôn yêu thương nhau, biết chia sẻ, lắng nghe và tôn trọng ý kiến của nhau.
c) Theo em, truyền thống gia đình, dòng họ có ý nghĩa đối với mỗi cá nhân gia đình và xã hội như:
+ Phát triển lòng tự tôn cá nhân, tự tin, tự hào về gia đình.
+ Nâng đỡ và tạo nên sức mạnh cho cá nhân vượt qua mọi khó khăn thử thách trong cuộc sống.
+ Nuôi dưỡng và phát triển tình yêu thương, lối sống đẹp có văn hóa.
+ Góp phần làm phong phú truyền thống, bản sắc dân tộc Việt Nam.
=> Theo em, truyền thống gia đình, dòng họ có ý nghĩa tích cực, quan trọng với mỗi cá nhân gia đình và xã hội.
3. Giữ gìn và phát huy truyền thống gia đình, dòng họ
a) Theo em, việc làm của Linh và gia đình sẽ mang đến cảm xúc như thế nào cho người thân?
b) Em có suy nghĩ gì về mong muốn của bạn An?
c) Từ việc làm của gia bạn Linh và bạn An, theo em mỗi người cần làm gì để giữ gìn, phát huy truyền thống gia đình, dòng họ?
Trả lời:
a) Theo em, việc làm của Linh và gia đình sẽ mang đến cảm xúc vui vẻ, hạnh phúc và gần gũi nhau hơn cho người thân.
b) Em có suy nghĩ về mong muốn của bạn An: là 1 suy nghĩa tích cực, rất đáng được phát huy.
c) Từ việc làm của gia bạn Linh và bạn An, theo em mỗi người cần cố gắng học tập, nổ lực nhiều hơn để hoàn thiện bản thân cả học tập lẫn đạo đức để giữ gìn, phát huy truyền thống gia đình, dòng họ?
III. Luyện tập
1. Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
a) Lao động cần cù, chăm chỉ là một nét đẹp của truyền thống gia đình, dòng họ.
b) Giữ gìn truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ là thể hiện lòng trân trọng và biết ơn với cha mẹ, ông bà, tổ tiên.
c) Chỉ những gia đình, dòng họ giàu mới có truyền thống đáng tự hào.
Trả lời:
Em đồng tình với (a) (b ) - không đồng tình với ý kiến (c). Vì đã gọi là truyền thống thì dù gia đình nghèo hay giàu gì thì vẫn được gọi là truyền thống.
2. Xử lí tình huống
Các em đọc các tình huống trang 7, 8 SGK Giáo dục công dân Kết nối tri thức
a) Theo em Bình cần làm gì để phát huy truyền thống hiếu học của dòng họ
b) Nếu em là Hải, em sẽ nói với người khuyên em?
c) Em đồng tình với ý kiến của bạn nào? Vì sao?
Trả lời:
a. Theo em, Bình cần làm để phát huy truyền thống hiếu học của dòng họ như:
+ Cố gắng nỗ lực trong học tập, rèn luyện đạo đức tốt để sau này vào được trường đại học mình mong muốn.
+ Lập kế hoạch học tập, sử dụng và quản lí thười gian, giành nhiều thời gian hơn cho việc hoc, có thể học bằng nhiều hình thức khác nhau như học nhóm, học thêm…
b. Nếu em là Hải, em sẽ nói với người khuyên em là:
+ Mặc dù truyền thống làm đồ chơi Trung thu của gia đình là vất vả, nhưng đổi lại đó là niềm vui của các bạn nhỏ sẽ được trọn vẹn hơn.
+ Đây là việc làm có ý nghĩa, em cảm thấy rất tự hào về bố mẹ, em trân trọng nghề truyền thống của gia đình, nên em cũng sẽ tiếp tục theo chân ông bà cha mẹ để giữ gìn và phát huy truyền thống đó mãi về sau.
c. Em đồng tình với ý kiến bạn Tuấn vì: Vì tiếp nối truyền thống của gia đình không chỉ là nói tiếp nghề nghiệp, công việc truyền từ đời này sang đời khác mà quan trọng là nối tiếp các giá trị của gia đình như: truyền thống yêu nước, cần cù lao động, yêu thương con người…
IV. Vận dụng
1. Em hãy viết thư cho ông bà, bố mẹ để nói lên niềm tự hào của em về truyền thống gia đình, dòng họ và chia sẻ những việc em sẽ làm để phát huy những truyền thống tốt đẹp đó.
Trả lời:
Bài làm 1:
Hà Nội, ngày....tháng....năm...
Gửi mẹ!
Thời gian qua con cảm thấy rất tự hào về truyền thống làm đèn trung thu của mình. Bởi nhờ có những chiếc đèn của gia đình mình làm ra mà các bạn nhỏ đã có 1 cái tết trung thu trọn vẹn. Con sẽ cố gắng học tập tốt hơn để sau này sẽ đưa truyền thống của gia đình mình ngày càng vươn xa.
Con của mẹ
Bài làm 2:
Hà Nội, ngày....tháng....năm...
Gửi mẹ kính yêu của con!
Thời gian qua con cảm thấy rất tự hào về truyền thống làm nón lá của gia đình mình. Bởi chiếc nón lá không chỉ là vật dụng thiết thân, người bạn thủy chung với người lao động dùng để đội đầu che mưa, che nắng khi ra đồng, đi chợ, là chiếc quạt xua đi những giọt mồ hôi dưới nắng hè gay gắt mà còn là vật làm duyên, tăng nét nữ tính của người phụ nữ Việt Nam… Con sẽ cố gắng học tập và rèn luyện tốt hơn, để sau này sẽ đưa sản phẩm truyền thống của gia đình mình ngày càng vươn xa, không chỉ đến với người dân trong nước mà còn đến với đông đảo bạn bè thế giới.
Con gái của mẹ!
Minh Anh
2. Em hãy lập và thực hiện kế hoạch giữ gìn, phát huy truyền thống gia đình, dòng họ của em theo bảng mẫu sau:
Tên truyền thống |
Cách giữ gìn và phát huy |
Truyền thống hiếu học |
Cố gắng học tập tốt, tu dưỡng và rèn luyện đạo đức. |
Truyền thống làm nón lá |
Học hỏi kinh nghiệm từ bố mẹ và mọi người xung quanh |
Truyền thống giúp đỡ người nghèo |
Nổ lực trong học tập, rèn luyện tốt đạo đức, giúp người có hoàn cảnh khó khăn như: ủng hộ bạn có hoàn cảnh khó khăn trong lớp đồ dùng học tập, mua tăm ủng hộ người mù, ủng hộ đồng bào bảo lụt,…. |